1120 - Δευτέρα του Πάσχα, η Γιορτή των Κελλιωτών

Η μεγάλη λιτανεία

.......[...] Δεν είναι μόνο η καλή προαίρεσις του Τυπικάρη να επιτρέψη αρκετές ώρες για ύπνο και ξεκούρασι, αλλά και η μέριμνά του να προλάβουν να έρθουν κι απ' τα μακρύτερα των Καρυών και του Όρους μέρη οι πατέρες για τη θεία λειτουργία της Δευτέρας της Διακαινισίμου και να λάβουν μέρος στη λιτάνευσι της θαυματουργου εικόνος του Άξιον Εστί. Γι αυτό αργά, στις 6 το πρωί δηλαδή θα σημάνουν οι καμπάνες και θα βάλη ευλογητό ο εφημέριος για τον αναστάσιμο όρθρο.

Και πάλι στο προσκήνιο και στις πρωτοβουλίες οι κελλιώτες θα έχουν τον πρώτο λόγο, γιατί ολότελα δική τους θεωρούν την Θαυματουργό Εικόνα, γιατί σε κελλί έγινε το ψάλσιμο του ύμνου απ' τον Αρχάγγελο και από 'κει την μετέφεραν οι πατέρες τον ενδέκατο αιώνα στο Πρωτάτο, το κέντρο των δικαιοδοσιών και της πνευματικής αίγλης του Πρώτου, για μεγαλύτερή της τιμή και για να την προσδιορίσουν ως την πολιούχο και προστάτιδα ολοκλήρου του Αγίου Όρους.

Είναι μεγάλη η εγκαύχησις της τάξεως των κελλιωτών, γιατί εκλαμβάνουν τους εαυτούς των ως εξόχως ευνοημένους απ' την Παναγία. Κυρίως κατά την σημερινή ευκαιρία και πολύωρη λιτανεία συνεχώς θα τονίζουν και θα επαναλαμβάνουν ότι δική τους είναι η Εικόνα και ότι «δεν Την έφεραν οι Μοναστηριακοί από κανένα Μοναστήρι τους ...».

Καλή και παλαιοτάτη η παράδοσις και σεβαστή η τάξις και, επί τέλους, μια φορά το χρόνο καθιερώθηκε και τους αναγνωρίσθηκε η αποκλειστικότης και η ιδιαιτερότης της τιμής. Γιατί θέλουν να τους χαλάνε την καρδιά και τον λογισμό μερικοί ιερομόναχοι Αντιπρόσωποι Μονών τα τελευταία χρόνια διεκδικώντας συμμετοχή και παραμερίζοντάς τους κυριαρχικώ-Μοναστηριακώ δικαιώματι;

Όταν η θεία λειτουργία τελειώσει, συλλειτουργούντων όπως είπαμε μόνο των κελλιωτών, αρχίζουν οι ετοιμασίες και οι διαδικασίες της μεγάλης λιτανείας.

Κάθε μας κίνησις και κάθε στάσις απ' εδώ και πέρα, και το τι θα λέμε ή θα ψάλλωμε εκάστοτε, θα είναι έγκαιρος μέριμνα του Τυπικάρη του Πρωτάτου ο οποίος τα θυμάται λόγω πείρας όλα «απ' έξω». Καλού κακού όμως έχει υπό μάλης και το Τυπικό στο οποίο τα πάντα είναι καταγεγραμμένα λεπτομερέστατα.

Πρόκειται για την εν χρήσει δερματόδετη χειρόγραφη φυλλάδα, που φέρει χρονολογία 1913 και την αρακτηριστική ένδειξη στη προμετωπίδα: «... Εκαλλιγραφήθη παρά του Ιακώβου Ιερομονάχου, Χίου, δι' επιμελείας και δαπάνης της Ιεράς Κοινότητος του Αγίου Όρους».[...]

[...] Αφού η λιτανεία είναι καθωρισμένη να τελήται από τότε που η θαυματουργή εικόνα μετεφέρθη και ενεθρονίσθη στον ιερό ναό του Πρωτάτου, δηλαδή τον Ι΄ αιώνα, η δε συνήθεια να υπάρχουν τυπικά στα Μοναστήρια επικρατεί αφ' ης ιστορείται αυτή αύτη η υπόστασίς των, αντιλαμβάνεται κανείς ότι και τα έτη του Τυπικού της Λιτανείας είναι της τάξεως ... χιλιετηρίδος. Τις οίδε λοιπόν ποσοστό αντίγραφο-χειρόγραφο είναι αυτό που θα κρατάη συνεχώς σήμερα στα χέρια του ο Τυπικάρης! ...

Απ' τις φωτοτυπίες αυτές του Τυπικού, παρακινηθήκαμε να παραδώσουμε για πρώτη φορά στη δημοσιότητα μόνο τον διηγηματικό και εγκωμιαστικό λόγο, για να γνωσθή ευρυτέρως η ωραιότης του και το υπέροχο σε απλότητα ύφος του και η εντυπωσιακή ευλάβεια του ανωνύμου συντάκτου του προς την Παρθένο Μαρία, με την προδοκία φυσικά να ωφεληθή η ψυχή του αναγνώστου, που δεν έτυχε ή δεν της είναι δυνατόν να παρακολουθήση την πασχαλινή μας αυτή λιτανεία και να τον ακούση επιτοπίως.

κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

.......[...] Φανοί, εισοδικά, θυμιατά, λάβαρα, σημαίες, είναι ήδη στο δρόμο και θα συνοδεύουν την εικόνα σε όλη την διαδρομή. Εκτός  δε απ' τις γαλανόλευκες σημαίες, του φρονήματος των μοναχών και της αγάπης των προς την πατρίδα εκδηλωτικές, δεν θα λείψουν και οι κιτρινόμαυρες βυζαντινές με τον σταυροστεφανωμένο δικέφαλο αετό, ως ιστορική ενατένισις και ευλαβής αναφορά στη δόξα της βασιλεύουσας Πόλης και στη συγγένεια του Όρους μ' αυτήν.

Αλλά ήταν ανάγκη άραγε εξ αρχής και εκ προοιμίων να μας ιλαροπροβληματίσουν κάποιοι άσχετοι, ανίδεοι και αυταποδείκτως ανιστόρητοι νέοι; (που δεν λείπουν, παρά ταύτα, απ' το Όρος κι από τέτοιες στιγμές, και είναι πολύ παρήγορο και ελπιδοφόρο το φαινόμενο τούτο). Ευκρινέστατα τους ακούσαμε να λένε μεταξύ τους:

-Ρε σεις, νάχετε το νου σας γιατί όλοι οι καλόγερο στ' Αγιονόρος ΑΕΚτζήδες είναι. Κι από Μοναστήρια που περάσαμε, ούτε μια σημαία δεν είδαμε του Ολυμπιακού ...

Μακάρι να το έλεγαν γι' αστείο.

.......Μπροστά μπροστά του όλου πλήθους, ένας νέος στην ηλικία μοναχός, με έκδηλη την ευδιαθεσία στο πρόσωπό του, όχι τόσο γιατί είναι πρόθυμος να τηρήση την πρόβλεψι του Τυπικού, αλλά γιατί είναι μεγάλη η κρυπτομένη μέσα του χαρά έτσι να εκδηλώση την προς την Παναγία ευλάβειά του, ολιμερίς και καθ' όλη την διαδρομή θα χτυπάη το ξυλοσήμαντρο.

Ακόμα πιο μπροστά όμως, σιωπηλός θα προπορεύεται ένας γεροδεμένος λαϊκός απ' αυτούς που εργάζονται σχεδόν μονίμως στις Καρυέ, κρατώντας στα στιβαρά του χέρια το Προσκυνητάρι. Πρόκειται για ένα ξύλινο θρονοσκάμνι, συνοδευόμενο με προς τούτο ιερό κάλυμμα. Θα τα τοποθετή στο κέντρο των ναών που θα μπαίνουμε για τις προβλεπόμενες λιτές και μικροτελετές καθώς και στις άλλες καθωρισμένες υπαίθριες στάσεις, για να ενθρονίζεται η Εικόνα.

Ξεχύνεται λοιπόν αρκετός κόσμος εμπρός για να πιάνη εγκαίρως υψώματα και θέσεις για να έχη καλλίτερη και ανετώτερη της όλης λιτανείας την κατόπτευσι και ακολουθούν εν σιωπή οι περισσότεροι, την «ευχή» του Κυρίου έχοντας στο νου τους και την δέησι στη χάρι της Πανάγνου Μητρός Του εγκαρδίως απευθύνοντας.

.......Στα χέρια θα κρατούν με ευλάβεια κατά την διαδρομή την ιερή εικόνα ανά δύο, ιερομόναχοι, μοναχοί και λαϊκοί και θα αλλάζονται κάθε τόσο, όχι γιατί είναι τόσο βαριά αλλά γιατί είναι μεάλη όλων η επιθυμία να την κρατήσουν έστω και για λίγων μέτρων πορεία στα χέρια τους, «για χάρη και ευλογία».[...]

Αποσπάσματα από το βιβλίο

Πρόσωπα και Δρώμενα στον Άθωνα

του Επισκόπου Ροδοστόλου Χρυσοστόμου

Σχετικά:

 

1119 - Η Λιτάνευση της Εικόνας Άξιον Εστί, τη Δευτέρα του Πάσχα

1118 - Ο ιερομόναχος Ιωακείμ Καρυώτης για τη λιτάνευση της Εικόνας Άξιον Εστί

1117 - Δευτέρα του Πάσχα στο Άγιο Όρος