Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

293 - Ένα αριστούργημα στην Ιερά Μονή Διονυσίου


Μεταξύ δε των εν τη Μονή κειμηλίων υπάρχει κιβώτιον, τεχνουργηθέν τω 1515 και δωρηθέν υπό του Νεάγκου Βοεβόδα Οσποδάρου Βλαχίας, όπερ χρησιμεύει ως θήκη του λειψάνου του Αγίου Νήφωνος, τρις Πατριαρχεύσαντος εν Κωνσταντινουπόλει (1486-89, 1497-98 και 1502).


Η ρηθείσα λειψανοθήκη έχει σχήμα βυζαντινής Εκκλησίας και είναι μήκους 0μ.59:0μ.57 ύψος μετά του μεγάλου θόλου.

Η ειρημένη λειψανοθήκη έχει μεν πολλήν αξίαν δια την ύλην, εξ ης κατεσκευάσθη, αλλά πολύτιμον καθιστά αυτήν η θαυμαστή και όλως ιδιότροπος τεχνικωτάτη επ' αυτής εργασία. Το κάλυμμα αυτής, όπερ ανοίγεται διά γιγγλυμών εν είδει κιβωτίου, καλύπτεται δια πέντε θολιδίων επιχρύσων. Επί δε των μεγάλων πλευρών της λειψανοθήκης υπάρχουσι δέκα και εξ μικραί παστάδες, έχουσαι δεκαέξ παραστάσεις αγίων διά γραμμών κυματοειδών, και άλλαι οκτώ επί των μικρών αυτής πλευρών. Τα δε γείσα και πάντα τα πέρατά εισι κεκοσμημένα διά γοτθικών γλυφών ιδιαζούσης τέχνης, ης ουδέν όμοιον εν Ευρώπη υπάρχει.

Το καλλιτέχνημα δε τούτο είναι πλούσιον, γλαφυρόν, πρωτότυπον κατά τε την τεχνικήν ιδέαν και την εξεργασίαν, αριστούργημα αληθώς παλαιάς τέχνης και εν των περιεργοτάτων μνημείων του Άθωνος.

Φωτογραφία λειψανοθήκης

Πληροφορίες



Στον πίνακα (κάτω), που είναι μικρών διαστάσεων (32x25 εκ.), εικονίζεται σε προτομή, ο ηγεμών της Βλαχίας Νεάγκοε Μπασαράμπ (1512-1521) μετά του υιού του Θεοδοσίου, φορώντας τη χαρακτηριστική ενδυμασία των ηγεμόνων της Βλαχίας. Επάνω δεξιά αποδίδεται το χέρι του Θεού που τους ευλογεί.


Ο Νεαγκόε, όπως είναι γνωστό, συνδέεται ιδιαίτερα με τη Μονή Διονυσίου. Ως κτήτωρ της Μονής δαπάνησε για την ανέγερση του Πύργου (1520) και του υδραγωγείου που σώζονται μέχρι των ημερών μας. Παράλληλα υπήρξε πνευματικό τέκνο του Αγίου Νήφωνα (+1508), πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος τιμάται ιδιαίτερα στη Μονή και του οποίου η ναόσχημη λειψανοθήκη (1515) που φυλάσσεται στη Μονή, είναι δωρεά του Νεάγκοε.

Ο πνευματικός αυτός σύνδεσμος μεταξύ Νεάγκοε και Νήφωνος απεικονίζεται στην εικόνα της Μονής Διονυσίου (κάτω).


κείμενο και φωτογραφίες, από τον τόμο ΘΗΣΑΥΡΟΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ (Θεσσαλονίκη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, 1997)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου