Είναι γνωστό πως στις αρχές της δεκαετίας του 60 κατασκευάστηκαν οι πρώτοι δρόμοι στο Άγιο Όρος με την ευκαιρία του εορτασμού της Χιλιετηρίδος (963-1963). Παραμένει σχετικά άγνωστη η διάνοιξη και κατασκευή μιας δασικής οδού, μήκους 17 χιλ, η οποία ένωνε την δυτική με την ανατολική πλευρά του Αγίου Όρους, οι εργασίες της οποίας ξεκίνησαν την άνοιξη του 1952 για να ολοκληρωθούν στις αρχές του 1957. Το κόστος έφθασε στις 982.000 δραχμές. Εμπνευστές του πρωτοποριακού αυτού έργου, το οποίο σκανδάλισε ολόκληρο το Άγιο Όρος, ήταν οι μοναχοί της Ιεράς Μονής του Αγίου Παύλου. Σκοπός η χρησιμοποίηση φορτηγού αυτοκινήτου για τη μεταφορά της ξυλείας στο μοναστήρι.
Στο τεύχος 64 του Αγιορειτικού περιοδικού ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ Ο ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΙΤΗΣ (1957) βρήκα και αντέγραψα, ένα απολογητικό, κατά κάποιο τρόπο, δημοσίευμα της Ι. Μονής Αγίου Παύλου, στο οποίο οι μοναχοί δικαιολογούν την απόφασή τους αυτή και σημειώνουν τα πολλά οφέλη της Μονής, αλλά και γενικότερα του Αγίου Όρους, από τη χρησιμοποίηση του δρόμου.
Από πολλού είχομεν την σκέψιν να σημειώσωμεν ολίγα τινά δια το υπό της Ι. ημών Μονής επιτελεσθέν μέγα έργον οδοποιΐας χάριν της Ιστορίας και κυρίως δια να διαφωτίσωμεν και αναπαύσωμεν μίαν σοβαράν Αγιορειτικήν μερίδα σκανδαλισθείσαν υπερβολικώς εκ της διανοίξεως της οδού ταύτης.
Η επιβράδυνσις του απολογισμού, ούτως ειπείν, τούτου εκρίθη αναγκαία ίνα συγχρόνως με τα αιτιολογικά παρουσιάσωμεν και τα επιτευχθέντα πρώτα αποτελέσματα, άτινα παρουσιάζονται ήδη ως ταύτα αρχικώς υπελογίσθησαν.
Η Ι. ημών Μονή έχουσα το μεγαλύτερον μέρος του δάσους επί της αντιθέτου ΒΑ πλευράς του Αγίου Όρους, ήτο ηναγκασμένη να μεταφέρη τα δασικά αυτής προϊόντα εις την εν Αμαλφηνού παραλίαν της Ι. Μονής Μεγ. Λαύρας, εν τη οποία μη υπαρχούσης καταλλήλου αποθήκης παρέμενον εις το ύπαιθρον υπό την επίδρασιν των διαφόρων καιρικών συνθηκών, αλλά και εις την διάθεσιν της θαλάσσης και του μεγάλου ρεύματος και δεν ήσαν ολίγαι περιπτώσεις καθ΄ ας σοβαραί ποσότητες παρεσύρθησαν υπό των υδάτων.
Εκτός τούτου εκ της μεταφοράς των δασικών προϊόντων εις την παραλίαν της Αμαλφηνούς, η εποπτεία της Μονής επί των εργασιών του δάσους ήτο σκιώδης, η δε υλοτομία αναγκαστικώς εγένετο δι΄ εργολάβων υλοτόμων. Αλλά και αι προστριβαί μεταξύ των ανθρώπων των Ι. Μονών Αγ. Παύλου και Μεγ. Λαύρας εκ της υποχρεωτικής διελεύσεως δια μέσου του δάσους της δευτέρας δεν ήσαν ολίγαι κατά την τελευταίαν 50ετίαν.
Ούτω κατόπιν πολλών σκέψεων και μελετών, προεκρίθη ως συμφεροτέρα λύσις η διάνοιξις δασικής οδού μήκους 17 χιλ. περίπου και η χρησιμοποίησις φορτηγού αυτοκινήτου, ίνα πραγματοποιηθή η μεταφορά εις την ενταύοα παραλίαν της Μονής.
Δρόμος όμως δημόσιος και αυτοκίνητον δια το Άγιον Όρος ήτο κάτι το ασύλληπτον και απαράδεκτον, αλλά δι ημάς ζωτικόν. Επηκολούθησαν διαμαρτυρίαι, κατακραυγαί πανταχόθεν και έφθανον μέχρις ημών αι πλέον απίθανοι κρίσεις. Πάντα ταύτα επέδρασαν σημαντικώς και ημπόδισαν την κανονικήν πρόοδον του μεγάλου αυτού έργου, το οποίον ήρχισεν εκτελούμενον από της ανοίξεως του 1952 τμηματικώς μέχρι του λήγοντος ήδη έτους.
Η δασική αύτη οδός εστοίχισεν εις την Ι. ημών Μονήν κατά τα έτη ταύτα τα εξής ποσά:
Κατά το έτος 1952 ... ... ....δρχ 459.000
Κατά το έτος 1953 ... ... ....δρχ 31.000
Κατά το έτος 1954 ... ... ....δρχ 133.000
Κατά το έτος 1955 ... ... ....δρχ 117.000
Κατά τα έτη 1956-57 ... ... δρχ 242.000
Σύνολον δρχ 982.000
Συγκρίνοντες την ωφέλειαν εκ της οδού ταύτης κατά τα τρία τελευταία έτη δια της χρησιμοποιήσεως αυτοκινήτου έναντι του κόστους ενδεχομένης δι΄ υποζυγίων μεταφοράς παρουσιάζεται αύτη ως ακολούθως:
1955 Μετεφέρθησαν δασικά προϊόντα 400.000 οκ. εκ των οποίων προέκυψε υπέρ της Μονής διαφορά αγωγίου 21 λεπ. κατ΄ οκάν ήτοι (45-24) δρχ 84.000
1956 650.000 οκ. με διαφοράν 24 λεπτά κατ΄ οκάν (45-21) δρχ 151.200
1957 700.000 οκ. με διαφοράν 24 λεπτά κατ΄ οκάν (45-21) δρχ 168.000
εκ μειώσεως των υποζυγίων της Μονής εις το ήμισυ δύο ετών (1956-57) προς 20.000 δρχ 40.000
ενοίκια τριών ετών (1955-57) άτινα θα επληρώνοντο εις την Ι. Μ. Μ. Λαύρας δια την Αμαλφηνών προς 12.000, δρχ 36.000
Σύνολον δρχ. 479.200
Ήτοι μέχρι σήμερον εκαλύφθη σχεδόν το ήμισυ του διατεθέντος ποσού δια το έργον τούτο.
Ήδη με την νέαν τακτοποίησιν της μεταφοράς, θα προκύψη από του προσεχούς έτους 30 λεπτά κατ΄ οκάν διαφορά, ώστε λαμβανομένου υπ΄ όψιν του μεταφερθέντος ποσού κατά το λήγον έτος θα παρουσιασθή διαφορά μεταφορικών (700.000X30) δρχ 210.000
Διαφορά εξόδων μειώσεως υποζυγίων δρχ 20.000
Εξ ενοικίων Αμαλφηνούς δρχ 12.000
Δρχ 242.000
Μείον φθοράς αυτοκινήτου δρχ 10.000
Υπόλοιπον δρχ 232.000
Κατόπιν τούτου δυνάμεθα μετά θετικότητος να είπωμεν ότι κατά το μεθεπόμενον έτος (1959) θα καλυφθή ολόκληρον το διατεθέν ποσόν.
Εκ παραλλήλου προέκυψαν και τα εξής άλλα ευεργετήματα:
α) επραγματοποιήθη η μεταφορά εις την παραλίαν απάντων των δασικών προϊόντων, ενώ προηγουμένως λόγω του μεγάλου κόστους των μεταφορικών πολλά είδη παρέμενον και κατεστρέφοντο εις το δάσος προς εθνικήν ζημίαν.
β) η ήδη εποπτεία της Ι. ημών Μονής επί των εν τω δάσει αυτής διαφόρων υλοτομιών γίνεται με μεγίστην ευχέρειαν και προσοχήν
γ) διευκολύνθη κατά πολύ η δι΄ αυτεπιστασίας υπό της Μονής εκμετάλλευσις του δάσους με ποσοστόν αυτής 70-80%, ενώ πρότερον η δια των εργολάβων υλοτόμων απέδιδε μόνον 50%.
δ) δια της εγκαταστάσεως εν τη παραλία πριονιστηρίου και της εφαρμοσθείσης πρωτοτύπου κατεργασίας της χονδρής ξυλείας καστανέας, δρυός κ.ά. επήλθε σημαντική αξιοποίησις αυτής.
και ε) δια της οδού ταύτης επραγματοποιήθη η διάνοιξις μιας μεγάλης ζώνης εντός της καρδίας των δασών των Ι. Μονών Αγ. Παύλου, Μεγ. Λαύρας, Καρακάλλου, Φιλοθέου, Γρηγορίου και Διονυσίου, ήτις εις μίαν ενδεχομένην πυρκαϊάν θα προσφέρη μεγίστην υπηρεσίαν, διότι εάν κατά την περίοδον της ανταρσίας υπήρχεν ανοικτός είς, έστω και ενός μέτρου, δρόμος θα ήτο δυνατόν να λεχθή ότι η μεγάλη πυρκαϊά ήτις κατέστρεψε το ημέτερον ήμισυ και ολόκληρον το δάσος της Λαύρας με ανυπολογίστους ζημίας θα ενετοπίζετο επί της ΝΔ μόνον πλευράς χωρίς να προχωρήση.
Εκτός των επιτευγμάτων τούτων, δια τα οποία, νομίζομεν, είχομεν την υποχρέωσιν να ενδιαφερθώμεν, επετεύχθη και η καλή διαχείρισις του ποσού το οποίον ηδυνήθημεν κατά το διάστημα αυτό να διαθέσωμεν, διότι το χρήμα είναι ο συνδετικός κρίκος των ανθρώπων και δια της καλής διαθέσεως αυτού δημιουργείται το μέλλον, ουχί μόνον της ζωής αυτής αλλά και της μελούσης, ενώ ο περιορισμός επιφέρει την διάλυσιν. Δι΄ αυτό και ο Μέγας Βασίλειος εις τον περί πλεονεξίας λόγον του τονίζει «καθ΄ ον τρόπον τους μεγάλους ποταμούς, όταν διέρχωνται δια μέσου ευφόρου και πολυκήπου χώρας, τους διαχωρίζουν εις πλείστα αυλάκια, δια να τους δώσουν πόρους και διεξόδους, τοιουτοτρόπως και σεις δώσατε διέξοδον εις τον πλούτον σας, διαμοιράζοντες αυτόν δια ποικίλων οδών και τρόπων εις τας οικίας των πτωχών». Και ολίγον κατωτέρω «εμπρός λοιπόν, διάθεσε τον πλούτον σου εις ποικίλας ευεργεσίας και γίνου γενναιόδωρος και παραδειγματικός εις τας δαπάνας χάριν των απόρων και στερουμένων». Άποροι και στερούμενοι ήσαν όλοι οι κατά περιόδους κατά τα πρώτα έτη εργασθέντες υπέρ πεντακόσιοι περίπου εργάται εις τους οποίους περιήλθεν ολόκληρον το διατεθέν ποσόν και δι΄ ημάς η μεγαλυτέρα ικανοποίησις ήτο η χαρά των ανθρώπων αυτών κατά τα δύσκολα έτη 1952-54.
Ελέχθη και ετονίσθη ότι οι δρόμοι θα καταστρέψουν το Άγιον Όρος. Είμεθα σύμφωνοι, ότι ενδεχομένη επέκτασις της οδού Ιερισσού προς το Άγιον Όρος θα προετοιμάση την καταστροφήν του Αγίου Όρους, κατά την γνώμην και του αειμνήστου Βασιλέως Γεωργίου του Α΄, την εκφρασθείσαν ευθύς μετά την απελευ-θέρωσιν, ότε τον επεσκέφθη Αγιορειτική Επιτροπή, αλλ΄ οι δασικοί όμως τοιούτοι όχι, ιδίως της ημετέρας Μονής ήτις δεν ηδύνατο να πράξη άλλως παρά να αξιοποιήση τον μοναδικόν εκ του δάσους πόρον αυτής.
Το παράδειγμα ημών εμιμήθη και η αδελφή Ι. Μονή του Ξηροποτάμου, αλλά εφόσον το δάσος αυτής ευρίσκεται ολόκληρον επί της ΝΔ πλευράς δεν νομίζομεν ότι θα εξυπηρετηθή περισσότερον δια του αυτοκινήτου από τα ζώα. Εκείνη ήτις θα εξυπηρετείτο σοβαρώς είναι η Ι. Μ. Μ. Λαύρας, αλλά και αύτη εις το μέλλον, λόγω καταστροφής του δάσους αυτής υπό της πυρκαϊάς κατά το έτος 1946.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου