Δευτέρα 5 Μαΐου 2014

4725 - Ο σκοπός της ζωής μας και οι προϋποθέσεις για την επίτευξή του - Γέροντας Γεώργιος Καψάνης



Εναι πολ τολμηρ ν μιλε κάποιος γι τν θέωση, ταν δν τν χει γευθε. Τολμήσαμε μως τ πρ δύναμιν θαρροντες ες τ λέη το μεγάλου Θεο κα Σωτρος μν ησο Χριστο.
Γι ν μ κρύψουμε π τος ρθοδόξους Χριστιανος δελφούς μας τν ψιστο κα τελικ σκοπ τς ζως μας, γι τν ποο πλασθήκαμε.
Προϋποθέσεις γι τν θέωσι
Λέγουν βέβαια ο γιοι Πατέρες τι μέσα στν κκλησία μπορομε ν πιτύχουμε τν θέωση. μως θέωσις εναι δρο το Θεο. Δν εναι κάτι πο πιτυγχάνουμε μες μόνοι μας. Φυσικ πρέπει ν θέλουμε, ν γωνιζόμαστε κα ν προετοιμαζόμαστε, γι ν εμαστε ξιοι, κανο κα δεκτικο ν δεχθομε κα ν φυλάσσουμε τ μεγάλο ατ δρο το Θεο, φ᾿ σον Θες δν θέλει τίποτε ν κάνη σ᾿ μς χωρς τν λευθερία μας. Πλν μως θέωσις εναι δωρε το Θεο. Γι᾿ ατ ο γιοι Πατέρες λέγουν τι μες μν πάσχουμε τν θέωση, Θες δ νεργε τν θέωση.

Διακρίνουμε δ ρισμένες παραίτητες προϋποθέσεις στν πορεία το νθρώπου πρς τν θέωση.
α) ταπείνωσις
Πρώτη κατ τος γίους Πατέρας προϋπόθεση γι τν θέωση εναι ταπείνωσις. Χωρς τν ελογημένη ταπείνωση νθρωπος δν μπορε ν τεθ στν τροχι τς θεώσεως, ν δεχθε τν θεία Χάρι, ν νωθε μ τν Θεό. Κα μόνο γι ν ναγνωρίσει τι σκοπς τς ζως του εναι θέωσις, χρειάζεται ταπείνωσις. Γιατ πς χωρς ταπείνωση θ ναγνωρίσεις τι σκοπς τς ζως σου εναι ξω π τν αυτό σου, εναι στ Θεό;
σο νθρωπος ζε γωκεντρικά, νθρωποκεντρικά, ατόνομα, τοποθετε τν αυτό του ς κέντρο κα σκοπ τς ζως του. Πιστεύει τι μπορε ν ατοτελειωθ, ν ατοορισθ, ν ατοθεωθ. Ατ εναι λλωστε κα τ πνεμα το σύγχρονου πολιτισμο, τς σύγχρονης πολιτικς. Ν κάνουμε να κόσμο στω καλύτερο, δικαιότερο, λλ ατόνομα. να κόσμο πο θ χει κέντρο τν νθρωπο χωρς ναφορ στν Θεό, χωρς ν ναγνωρίζει τι Θες εναι πηγ κάθε καλο. Ατ τ λάθος κανε κι δάμ, πο πίστεψε πς μόνο μ τς δικές του δυνάμεις μποροσε ν γίνει Θεός, ν λοκληρωθε. Τ λάθος το δμ κάνουν λοι ο ομανισμο λων τν αώνων. Δν θεωρον παραίτητη τν κοινωνία μ τν Θε γι τν λοκλήρωση το νθρώπου.
λα τ ρθόδοξα εναι θεανθρωποκεντρικά, χουν κέντρο τν Θεάνθρωπο Χριστό. λα τ μ ρθόδοξα, Προτεσταντισμός, Παπισμός, Μασονισμός, Χιλιασμός, θεϊσμός, ,τι λλο κτς ρθοδοξίας, ατν τν κοιν παρονομαστ χουν: Κέντρο εναι νθρωπος. Σ μς κέντρο εναι Θεάνθρωπος Χριστός. Γι᾿ ατ εναι εκολο ν γίνει κανες αρετικός, χιλιαστής, μασόνος, ,τιδήποτε λλο, λλ εναι δύσκολο ν γίνει Χριστιανς ρθόδοξος. Γι ν γίνεις Χριστιανς ρθόδοξος, πρέπει ν δεχθες τι κέντρο το κόσμου δν εσαι σ λλ Χριστός.
ρα ρχ τς δο πρς τν θέωση εναι ταπείνωσις, ν ναγνωρίσουμε δηλαδ τι σκοπς τς ζως μας εναι ξω π τν αυτό μας, εναι στν Πατέρα μας, τν Πλάστη κα Δημιουργό μας.
Χρειάζεται κόμη ταπείνωσις, γι ν δομε τι εμαστε ρρωστοι, τι εμαστε μπαθες, γεμάτοι δυναμίες κα πάθη.
Κι ατς πάλι πο ρχίζει τν πορεία τς θεώσεως, πρέπει ν χη διαρκ τν ταπείνωση, γι ν διατηρεται συνεχς στν πορεία ατή. Διότι ν δεχθε τν λογισμ τι μ τς δικές του δυνάμεις τ καταφέρνει καλ κα προχωρε, τότε εσέρχεται μέσα του περηφάνεια. Χάνει ,τι κέρδισε κα χρειάζεται ν ρχίσει πάλι π τν ρχή, ν ταπεινωθε, ν δε τν δυναμία του, τν νθρώπινη σθένειά του κα ν μ βασίζεται στν αυτό του. Χρειάζεται ν βασίζεται στν Χάρι το Θεο, γι ν μπορε ν βρίσκεται συνεχς στν πορεία τς θεώσεως.
Γι᾿ ατ στος βίους τν γίων μς κάνει ντύπωση μεγάλη ταπείνωσή τους. ν ταν κοντ στν Θεό, λαμπαν μέσα στ φς το Θεο, ταν θαυματουργοί, μυροβλύτες, τν δια στιγμ πίστευαν γι τν αυτό τους τι ταν πολ χαμηλά, πολ μακρι π τν Θεό, τι ταν ο χειρότεροι π τος νθρώπους. Ατ ταπείνωσή τους ταν πο τος κανε θεος κατ Χάριν.
β) σκησις
Μς λέγουν πίσης ο Πατέρες τι θέωσις χει στάδια. ρχίζει π τ χαμηλότερα κα προχωρε πρς τ ψηλότερα. χοντας τν ταπείνωση, ρχίζουμε μ μετάνοια κα πολλ πομον τν καθημερινό μας ν Χριστ γώνα, τν σκηση τς φαρμογς τν γίων ντολν το Χριστο, γι ν καθαρισθομε π τ πάθη. Λέγουν δ ο γιοι Πατέρες τι μέσα στς ντολές Του κρύβεται διος Θεός, κι ταν Χριστιανς π γάπη κα πίστη στν Χριστ τς τηρε, τότε νώνεται μαζί Του.
Ατ κατ τος γίους Πατέρας εναι τ πρτο στάδιο τς θεώσεως, τ ποο νομάζεται κα "πράξις". Εναι πρακτικ γωγή, ρχ το δρόμου πρς τν θέωση.
Φυσικ ατ δν εναι καθόλου εκολο, διότι γώνας γι ν ξεριζωθον τ πάθη π μέσα μας εναι μεγάλος. Χρειάζεται κόπος πολύς, στε σιγ-σιγ χέρσος σωτερικός μας γρς ν καθαρίζεται π τ γκάθια κα τς πέτρες τν παθν κα ν καλλιεργεται πνευματικά, στε ν μπορε ν πέφτει σπόρος το λόγου το Θεο κα ν καρποφορε. παιτεται μεγάλη κα συνεχς βία στν αυτό μας γι λα ατά. Γι᾿ ατ Κύριος επε τι « βασιλεία το Θεο βιάζεται κα ο βιαστα ρπάζουσιν ατήν». (Ματθ. ια 12). Κα πάλι ο γιοι Πατέρες μς διδάσκουν: «Δσε αμα κα λάβε Πνεμα», δηλαδ δν μπορες ν λάβεις τ γιο Πνεμα, ν δν δώσεις τ αμα τς καρδις σου στν γώνα γι ν καθαριστες π τ πάθη, ν μετανοήσεις πραγματικ κα σ βάθος, κα ν ποκτήσεις τς ρετές.
λες δ ο ρετς εναι ψεις τς μίας κα μεγάλης ρετς, τς ρετς τς γάπης. ταν Χριστιανς ποκτήσει τν γάπη, χει λες τς ρετές. γάπη εναι κείνη πο κδιώκει π τν ψυχ το νθρώπου τν ατία λων τν κακιν κα λων τν παθν, ποία κατ τος γίους Πατέρας εναι φιλαυτία. λα τ κακ μέσα μας πηγάζουν π τν φιλαυτία, πο εναι ρρωστημένη γάπη το αυτο μας. Γι᾿ ατ κκλησία μας χει τν σκηση. Χωρς σκηση δν πάρχει πνευματικ ζωή, οτε γώνας, οτε προκοπή. πακομε, νηστεύουμε, γρυπνομε, κοπιάζουμε μ μετάνοιες, ρθοστασίες, γι ν μπορομε ν καθαριζόμαστε π τ πάθη μας. ν ρθόδοξος κκλησία παύση ν εναι σκητική, παύει ν εναι ρθόδοξος. Παύει ν βοηθε τν νθρωπο ν παλλάσσεται π τ πάθη του κα ν γίνεται θες κατ Χάριν.
Ο Πατέρες τς κκλησίας ναπτύσσουν μεγάλη κα βαθει νθρωπολογικ διδασκαλία γι τν ψυχ κα τ πάθη το νθρώπου. Κατ᾿ ατος ψυχ διακρίνεται στ λογιστικ κα παθητικ μέρος. Τ παθητικ πάλι περιέχει τ θυμοειδς κα τ πιθυμητικό. Στ λογιστικ περιέχονται ο λογικς νέργειες τς ψυχς, δηλαδ ο λογισμοί, ο σκέψεις. Τ θυμοειδς εναι τ θετικ ρνητικ συναισθήματα, γάπη, τ μίσος. Τ πιθυμητικ εναι ο καλς πιθυμίες τν ρετν κα ο κακς πιθυμίες τν δονν, τν πολαύσεων, φιλοχρηματία, κοιλιοδουλία, σαρκολατρεία, τ σαρκικ πάθη. ν ατ τ τρία μέρη τς ψυχς, τ λογιστικό, τ θυμοειδς κα τ πιθυμητικό, δν καθαρισθον, δν μπορε νθρωπος ν δεχθε μέσα του τν Χάρι το Θεο, ν θεωθε. Τ λογιστικ καθαρίζεται μ τν νήψι, πο εναι συνεχς τήρησις το νος π τος λογισμούς, μ τ ν κρατε δηλαδ τος καλος λογισμος κα ν ποδιώχνη τος κακούς. Τ θυμοειδς πάλι καθαρίζεται μ τν γάπη. Κα τ πιθυμητικό, τέλος, καθαρίζεται μ τν γκράτεια. λα ατ πάντως π κοινο καθαρίζονται κα γιάζονται μ τν προσευχή.
γ) Τ για Μυστήρια κα προσευχ
Χριστς γκαθίσταται στν καρδι το νθρώπου μ τ για Μυστήρια. Μ τ γιο Βάπτισμα, τ Χρίσμα, τν ερ ξομολόγηση, τν Θεία Εχαριστία. Στος ρθόδοξους Χριστιανος πο εναι ν κοινωνί Χριστο, Θεός, Χάρις Του, εναι μέσα τους, στν καρδιά τους, διότι εναι βαπτισμένοι, χρισμένοι, ξομολογημένοι, κοινωνημένοι.
Τ πάθη μως καλύπτουν τν θεία Χάρι, πως στάχτη τν σπίθα. Μ τν σκηση κα τν προσευχ καρδι καθαρίζεται π τ πάθη, σπίθα τς θείας Χάριτος ναζωπυροται κα πιστς ασθάνεται τν Χριστ στν καρδιά του, πο εναι τ κέντρο τς πάρξεώς του.
Κάθε προσευχ τς κκλησίας βοηθε στν κάθαρση τς καρδις. διαιτέρως μως βοηθε λεγόμενη μονολόγιστος εχ νοερ προσευχ καρδιακ προσευχή, τ «Κύριε ησο Χριστ λέησόν με τν μαρτωλόν». Ατ προσευχή, πο νέκαθεν παραδίδεται στ γιον ρος, χει τ ξς πλεονέκτημα: πειδ εναι μονολόγιστος, δηλαδ μόνο μία πρότασις, μς βοηθε ν συγκεντρώνουμε εκολα τν νο μας. Συγκεντρώνοντας τν νο μας τν βυθίζουμε στν καρδι κα προσέχουμε κε ν μ πασχολεται μ λλα πράγματα κα νοήματα, οτε καλά, οτε κακά, λλ μόνο μ τν Θεό.
σκησις στν καρδιακ ατ προσευχή, πο μπορε ν γίνει μ τν Χάρι το Θεο σν τ χρόν συνεχής, εναι λόκληρη πιστήμη, τέχνη ερά, πο γιοι τς Πίστεώς μας λεπτομερς περιγράφουν στ ερά τους συγγράμματα, πως κα σ μία μεγάλη συλλογ πατερικν κειμένων, τν "Φιλοκαλία".
Βοηθε κα χαροποιε λοιπν τν νθρωπο προσευχ ατή. Κι ταν προχωρήσει Χριστιανς στν προσευχ ατή, κα ταυτοχρόνως ζωή του εναι σύμφωνη μ τς γιες ντολς το Θεο κα τς κκλησίας, τότε ξιώνεται ν λάβει μπειρία τς θείας Χάριτος. ρχίζει ν γεύεται τν γλυκύτητα τς κοινωνίας το Θεο, ν γνωρίζει κ πείρας τ «γεύσασθε κα δετε τι Χρηστς Κύριος» (Ψαλμ. λγ 9). Γι μς τος ρθοδόξους Θες δν εναι δέα, κάτι πο τ σκεπτόμαστε μόνο γι τ ποο συζητομε διαβάζουμε, λλ εναι Πρόσωπο, μ τ ποο ρχόμαστε σ ζωνταν κα προσωπικ κοινωνία, κάτι πο τ ζομε, το ποίου λαμβάνουμε μπειρία.
Τότε βλέπουμε τί μεγάλη κα ρρητη κα νέκφραστη ετυχία εναι ν χουμε τν Χριστ μέσα μας κα ν εμαστε ρθόδοξοι Χριστιανοί.
Πολ βοηθε τος Χριστιανος πο εναι στν κόσμο, μέσα στς διάφορες μέριμνες κα πασχολήσεις τς κάθε μέρας, ν βρίσκουν τουλάχιστον λίγα λεπτ συχίας γι ν σκονται σ᾿ ατν τν προσευχή.
Τος γιάζουν βέβαια κι λες ο κατ Θεν ργασίες κα καθήκοντα, ταν γίνονται ταπειν κα μ γάπη. μως χρειάζεται κα προσευχή. Σ᾿ να συχο δωμάτιο (εναι καλ σως μετ π κάποια μελέτη πνευματικ φο νάψουν τ καντήλι μπρς στς εκόνες κα θυμιάσουν), σο γίνεται μακρυ π θορύβους κα πασχολήσεις, κα φο συχάσουν π λλες σκέψεις κα λογισμούς, ν βυθίζουν τν νο τους στν καρδι λέγοντας τν εχ «Κύριε ησο Χριστ λέησόν με τν μαρτωλν ( τν μαρτωλήν)». Πόση ερήνη κα δύναμη ντλον ο ψυχς μ᾿ ατν τν κατ Θεν συχία! Πόσο τς νισχύει κα στς πόλοιπες ρες τς μέρας ν διατηρονται ερηνικές, χωρς νερα κα νταση κα γχος, λλ ν χουν λες τς δυνάμεις τους σ ρμονία κα νότητα!
Μερικο ναζητον λίγη ψυχικ συχία μ τεχνητ μέσα σ λλους χώρους, πλανεμένους κα δαιμονικούς, πως στς νατολικς λεγόμενες θρησκεες. Προσπαθον ν ερουν κάποια συχία μ ξωτερικς σκήσεις, διαλογισμό, κ.λπ., γι ν πιτύχουν κάποια σορροπία ψυχς κα σώματος. Τ λάθος εναι τι σ᾿ λα ατ νθρωπος, πο προσπαθε ν λησμονήσει τς διάφορες σκέψεις κα τν λικ κόσμο, οτε οσιαστικ δν κάνει διάλογο μ τν Θεό, λλ μονόλογο μ τν αυτό του. Καταλήγει δηλαδ πάλι στν νθρωποκεντρικ κα ποτυγχάνει.

" θέωσις, ς σκοπς τς ζως το νθρώπου"
το Πανοσιολογιωτάτου ρχιμανδρίτου π. Γεωργίου,
Προηγουμένου τς ερς Μονς σίου Γρηγορίου γίου ρους
ΜΕ ΠΑΡΡΗΣΙΑ...
Αναρτήθηκε από Hellas-Orthodoxy

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου