Δευτέρα 4 Δεκεμβρίου 2017

9900 - Το Άγιον Όρος όπως το ζωγράφισε ο Σπ. Παπαλουκάς

Υπήρξε εποχή, όχι μακρινή, που ο φιλοτε-λισμός ήταν ένα από τα δημοφιλέστερα χόμπι παγκοσμίως. Ενα γραμματόσημο λέει πολύ περισ-σότερα για μία χώρα από ό,τι φαντάζεται κανείς, γιατί μεταφέρει ζητήματα ιεράρχησης, αισθητικής και συμβολισμού σε επίπεδο εθνικό και διεθνές. Δεν είναι απλή υπόθεση η επιλογή του θέματος και ο σχεδιασμός του. 
Η Ελλάδα έχει μεγάλη παράδοση φιλοτελισμού και ιστορικά είχε τις καλές και τις κακές στιγμές της. Και οι δύο όχι τυχαίες. 
       Ιδιαιτερότητα για την Ελλάδα αποτελούν
 τα γραμματόσημα που εκδίδει το Αγιον Ορος λόγω αυτοδιοίκητου. Οπως έχει η Ιταλία την παλαιότερη φιλοτελική παράδοση του Βατικανού, η Ελλάδα έχει τη νεότερη φιλοτελική παράδοση του Αθω. Aν μπορεί να συνοψίσει κανείς την έως τώρα φιλοτελική επίδοση του Αγίου Ορους θα είχε να αναφέρει πολλά θετικά, τόσο για τη θεματολογία όσο και για την καλλιτεχνική επίδοση.
Αλλωστε, η δεξαμενή θεμάτων είναι ανεξάντλητη και προέρχεται αφενός από τους θησαυρούς και τα κειμήλια των μονών και αφετέρου από την εντυπωσιακά μεγάλη εικαστική παράδοση που συνδέεται με τον Αθω. Από τη δεύτερη, αυτή, κατηγορία προέρχεται η νέα σειρά γραμματοσήμων με θέμα την αγιορείτικη ζωγραφική του μεγάλου ζωγράφου Σπύρου Παπαλουκά (1892-1957). Τα θέματα των οκτώ κλάσεων, προερχόμενα από τη συλλογή του Ιδρύματος Θεοχαράκη και σχεδιαστικά προσαρμοσμένα από την εικαστικό (και μελετήτρια του ελληνικού γραμματοσήμου) Μυρσίνη Βαρδοπούλου, απεικονίζουν επτά μονές καθώς και μία άποψη από τις Καρυές. Στις Καρυές όπως και στη Δάφνη λειτουργούν τα δύο ταχυδρομικά γραφεία των ΕΛΤΑ στον Αθω, από όπου προμηθεύονται οι ειδικές σειρές για χρήση αλληλογραφίας. Αλλά οι σειρές του Αγίου Ορους είναι συλλεκτικά αντικείμενα για πολλούς φιλοτελιστές.
Η επιλογή του Σπύρου Παπαλουκά προστίθεται στη σταδιακή πνευματική παρακαταθήκη που χτίζει η φιλοτελική δραστηριότητα του Αθω. Είναι η τρίτη σειρά για το 2017, καθώς είχαν προηγηθεί σειρές με έργα του Ουκρανού μοναχού - περιηγητή Β. Γρ. Μπάρσκι (1701-1747) και του Ρώσου λογίου Βλαδίμηρου Νταβίντοφ (1809-1892). Ο Σπύρος Παπαλουκάς, ταξιδιώτης ο ίδιος και περιηγητής, ακτινογράφος του τοπίου και από τους βασικούς καλλιτέχνες που στον Μεσοπόλεμο υποστήριζαν νέο ιδίωμα τοπιογραφίας, είχε διαμείνει επί μακρόν στον Αθω μαζί με τον Στρατή Δούκα τη δεκαετία του ’20 και είχε μελετήσει τα μνημεία και τους θησαυρούς. Είναι μακρύς ο κατάλογος των ζωγράφων και των φωτογράφων που μας έχουν κληροδοτήσει τις δικές τους προσωπικές εκδοχές του Αθω. Η πρόσφατη φωτογραφική ενότητα του Στράτου Καλαφάτη, π.χ., συνεχίζει αυτήν ακριβώς την παράδοση, που κρατιέται ζωντανή ώς σήμερα.
ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ
(σημ. οι παραπομπές δικές μου, Keliotis Giannis)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου