Η ζωγραφική του Αγίου
Όρους βρέθηκε στο επίκεντρο του επιστημονικού ενδιαφέροντος του
Αρχαιολόγου Γεωργίου Τσιμπούκη. Πρόκειται για την έκδοση του βιβλίου
του με τίτλο: «Η Αποκάλυψη του Ιωάννη στη μνημειακή ζωγραφική
του Αγίου Όρους». Ο συγγραφέας έρχεται να καλύψει
ένα επιστημονικό κενό πάνω στο θέμα και να αναδείξει το ρόλο του βιβλίου της
Αποκαλύψεως στην αθωνική λειτουργική τέχνη. Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι
στην λειτουργική πράξη της Εκκλησίας, την υμνολογία, τις βιβλικές
περικοπές, δεν συναντάται απόσπασμα ή φράση από το βιβλίο της Αποκαλύψεως, ενώ
στη ζωγραφική και μάλιστα στην τοιχογραφία κατέχει σημαντική θέση.
Το βιβλίο εξετάζει τους
δέκα εικονογραφικούς κύκλους της Αποκάλυψης του Ιωάννη, που σώζονται στις
τοιχογραφίες εννέα αθωνικών μονών. Η συνολική παρουσίαση –για πρώτη φορά–
των σημαντικών αυτών τοιχογραφιών, που χρονικά εκτείνονται σε τρεις αιώνες
(μέσα 16ου – μέσα 19ου αιώνα) προκαλεί κάποια ερωτήματα για την τέχνη στη
Βαλκανική Χερσόνησο τους μεταβυζαντινούς αιώνες. Η μνημειακή τέχνη του Αγίου
Όρους θα αλλάξει τον 16ο αι.; Ποιοί λόγοι το επιβάλλουν; Σχετίζεται με την
έλευση μεγάλων καλλιτεχνών, όπως του ζωγράφου Θεοφάνη από τον Χάνδακα;
Πρόκειται για δυτικά δάνεια; Αναπτύσσεται ένας νέος κύκλος εικονογραφικού
προγράμματος;
Αυτά και πολλά άλλα
νομίζουμε ότι κάνουν την έκδοση του βιβλίου πολύ ενδιαφέρουσα. Μια ακόμα
παράμετρος που κινεί το ενδιαφέρον μας και περιμένουμε να μας διαφωτίσει η
έρευνα του κ. Τσιμπούκη είναι η εμφάνιση μόνο στον Άθωνα των εκτενέστερων
κύκλων του βιβλίου της Αποκαλύψεως.
Με αυτές τις σκέψεις χαιρετίζουμε
την έκδοση η οποία ευχόμαστε να λάβει σημαίνουσα θέση στην έρευνα της
καλλιτεχνικής έκρηξης της Αθωνικής τέχνης την μεταβυζαντινή περίοδο.
Λίγα
λόγια για τον συγγραφέα
Ο Γεώργιος Τσιμπούκης
εργάζεται ως αρχαιολόγος στη Γενική Γραμματεία Πολιτισμού και υπηρετεί στη 13η
Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στο Ηράκλειο Κρήτης. Στη μέχρι σήμερα
επιστημονική του δραστηριότητα περιλαμβάνονται ανακοινώσεις σε συνέδρια και
ημερίδες, καθώς και ένα άρθρο με τίτλο «Αφιερωτικές επιγραφές και υπογραφές
ζωγράφων σε φορητές εικόνες του 18ου και 19ου αιώνα από το Εκκλησιαστικό
Μουσείο της Ιεράς Μητροπόλεως Λήμνου» για τον τιμητικό τόμοΑνταπόδοση.
Μελέτες βυζαντινής και μεταβυζαντινής αρχαιολογίας και τέχνης προς τιμήν της
καθηγήτριας Ελένης Δεληγιάννη-Δωρή (Αθήνα 2010).
Βασίλειος Χάδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου