11331 - Η κλοπή ενός από τα αρχαιότερα κειμήλια του Αγίου Όρους και η ευτυχής κατάληξη

Πρόκειται για τον περγαμηνό κώδ. 234, τον γνωστό ως «Ευαγγέλιο του αγίου Ιωάννου του Καλυβίτου» (μέσα του 11ου αιώνος), της Ιεράς Μονής Παντοκράτορος, ένα εξαιρετικής ποιότητας εικονογραφημένο χειρόγραφο με ποικίλη ύλη και μοναδικές μικρογραφίες με παραστάσεις των Ευαγγελιστών και διαφόρων αγίων.

Ο εν λόγω κώδικας, του οποίου γίνεται ιδιαίτερη μνεία από τον Άγγλο περιηγητή R. Curzon το 1837, εκλάπη το πρώτο
δεκαήμερο του Νοεμβρίου 1898 αλλά εντοπίσθηκε λίγο αργότερα στην Αθήνα και επεστράφη στη Μονή, γεγονός το οποίο στην παράδοση της Μονής συνδέεται με θαυμαστή επέμβαση του αγίου Μηνά.

Σαν σήμερα, πριν 120 χρόνια, στις 27 Νοεμβρίου 1898, η Ιερά Κοινότητα εξέλεξε πενταμελή ανακριτική επιτροπή για να διενεργήσει τακτικές ανακρίσεις. Ο σύγχρονος της εποχής Γεράσιμος Σμυρνάκης αναφέρει στο βιβλίο του ΤΟ ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ (1903), τα εξής:

στη σελίδα 264:

στη σελίδα 534:

     Αυτό το χειρόγραφο καταγράφει ανάμεσα στα «εξαίρετα κειμήλια του Όρους» ο γνωστός λόγιος Ξηροποταμηνός μοναχός Καισάριος Δαπόντες (1713-1784) στο έργο του Κήπος Χαρίτων:

Εις δε του Παντοκράτορος το Μοναστήρι τώρα

είναι το Ευαγγέλιον εκεί δια την ώρα,

εκείνο το περίφημον, οπού του Καλυβίτου

του Ιωάννου λέγεται, μαζί μας η ευχή του.