10681 - Νέα έκδοση της Ιεράς Μονής Αγίου Παύλου Αγίου Όρους

ΤΟ ΜΕΤΟΧΙ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ

ΣΤΟ ΣΩΤΗΡΟΣ ΤΗΣ ΘΑΣΟΥ (19ος-20ός ΑΙΩΝΕΣ)

Το Σωτήρος (σήμερα Σωτήρας) είναι το νεότερο από τα χωριά της Θάσου και αποτελεί την κοιτίδα των οικογενειών, οι οποίες σήμερα βρίσκονται στην Σκάλα Σωτήρος. Περί το 1818 το χωριό μαστιζόταν από μια θανατηφόρο επιδημία, η οποία αποδεκάτιζε τους κατοίκους και τους ώθησε να στραφούν προς τη Μονή Αγίου Παύλου, ώστε να τους παραχωρήσει ένα από τα σημαντικότερα κειμήλια της Ορθόδοξης Εκκλησίας, τα Δώρα των Μάγων, τα οποία αφιερώθηκαν στον νεογέννητο Χριστό, στη Βηθλεέμ, για να μπορέσουν να λυτρωθούν από το θανατικό.

Το ιερό κειμήλιο διατέθηκε στο Σωτήρος για μεγάλο χρονικό διάστημα και οι κάτοικοι από ευγνωμοσύνη και ευλάβεια δώρισαν στη Μονή Αγίου Παύλου ελαιόδεντρα και ακίνητα, τα οποία αποτέλεσαν για τη Μονή τον πυρήνα ενός παραγωγικού χώρου (μετόχι) με

προτεραιότητα την ελαιοκομία και την αμπελοκαλλιέργεια. Έτσι από το 1818 ξεκίνησε μία ενδιαφέρουσα σχέση μεταξύ του χωριού Σωτήρος και της αγιορειτικής Μονής, η οποία εκτάθηκε περίπου έως το 1940 και σήμερα, ύστερα από την παρούσα έκδοση, έχει καταλήξει σε μία πολύτιμη σελίδα της ιστορίας και των δύο τόπων.

Η πορεία της σχέσης αυτής περιγράφεται λεπτομερώς από τον συγγραφέα του βιβλίου στα κεφάλαια για τις αφιερώσεις των κατοίκων, τον παραγωγικό χώρο (ελαιώνες, λιβάδια κτλ.), τις αγιοπαυλίτικες κτιριακές εγκαταστάσεις δίπλα στο ναό της Μεταμόρφωσης, το κειμήλιο των Τιμίων Δώρων και τα γεγονότα της απαλλοτρίωσης του μετοχίου από το Ελληνικό Κράτος (1927).

Για τις ανάγκες της συγγραφής μελετήθηκαν περίπου 700 έγγραφα από το αρχείο της Μονής Αγίου Παύλου, τα οποία συντάχθηκαν στο Σωτήρος την περίοδο 1818-1940, ενώ πραγματοποιήθηκε (2008) και επιτόπια έρευνα του συγγραφέα στη Θάσο, στην οποία συμμετείχαν παλαιοί κάτοικοι.

Το βιβλίο αποτελείται από 428 σελίδες. Στο τελευταίο του τμήμα αναπτύσσονται οι περιλήψεις 544 εγγράφων και κωδίκων και ένας μακρύς κατάλογος ονομάτων Σωτηριανών, οι οποίοι εντοπίστηκαν στα ανωτέρω τεκμήρια.