10619 - Μοναχός Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης (1951 - 11 Μαΐου 2015)

Ὁ Λεβεντόκορμος, λεβεντόψυχος καὶ αὐθεντικὰ ταπεινὸς π. Σπυρίδων ἔφυγε "πρὸς ὅν ἐπόθησε", λόγῳ ἀσθενείας καρκίνου, τὴν Δευτέρα 11 Μαΐου 2015 καὶ ὥρα 4.30 π.μ.. Πρὸς ἐκεῖνον ποὺ ἀπὸ τὴν ἡλικία τῶν 20 μόλις ἐτῶν ἀφιέρωσε τὴν ζωή του, γενόμενος μοναχὸς στὴν Καλύβη τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὴν μικρὰ Ἁγία Ἄννα.

Θἐλω πολλὰ, πάρα πολλὰ νὰ γράψω ἀφοῦ μᾶς συνέδεε πολύχρονη καὶ πολυφίλητη φιλία. Θὰ γράψω ὅσα τῶρα θυμᾶμαι καὶ ὅσα μπορῶ.

Θὰ γεμίσω τὰ λόγια μὲ ἄνθη ἀπὸ τὶς κατ᾿ ἱδίαν μας συζητήσεις, στὸ Ἅγιον Ὄρος, στὴν Ἀθήνα, στὸ σπίτι μου...

***

Γεώργιος Ραχώνης τοῦ....καὶ τῆς....ἐκ Θεσσαλονίκης καταγόμενος. Προσῆλθε στὸ Ἅγιον Ὄρος τὸ Σεπτέμβριο τοῦ 1968 (17 ἐτῶν) ὅπου φοίτησε στὴν Ἀθωνιάδα Ἐκκλησιαστικὴ Σχολή, ἐγγεγραμμένος στὸν Μονὴ Σίμωνος Πέτρας.
Ἐκάρη μοναχὸς στὴν Καλύβη τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στὴν μικρὰ Ἁγία Ἄννα τὸ 1970. (Ὡς αἰώνιον μημόσυνον ἀνεβάσα ὡς συνημμένο, τμήματα τῆς μοναχικῆς του κουρᾶς, ποῦ σὲ πομπίνα μοῦ εἶχε ἐμπιστευθεῖ).

Σύνδεσμος πρὸς τὴν καλύβη, ὑπήρξε ὁ νῦν Μητροπολίτης Βεροίας κ.Παντελεήμων.

Τὰ πρῶτα μουσικὰ (1966-1967) τὰ ἔμαθε κοντὰ στὸν Πρωτοψάλτη Χαρίλαο Ταλιαδώρο, ἐξ αἰτίας τοῦ π. Παναγιώτη Καρατάσου, ἐφημερίου τῆς ἐνορίας τοῦ Ἁγ.Θεράποντος κάτω Τούμπας. Στὸ Ἅγιον Ὄρος διδάχθηκε ἀπὸ τοὺς μεγάλους διακο Διονύσιο Φιρφιρῆ, γερο Μελέτιο Συκιώτη, παπα Γαβριὴλ Μακαβό.

Θωμάδες, Δανιηλαίους, π.Παντελήμωνα Κάρτσωνα τοὺς θεωρούσε "ἐξ ἀποστάσεως δασκάλους" καὶ τοὺς εὐγνωμονοῦσε. Ὁμολοῦσε δὲ ὅτι τὸ ἔντονο καὶ σύντομο τρόπο τοῦ ψάλλειν τὰ κληρονόμησε ἀπὸ τὸν διακο Ἰωάσαφ τὸν Καρεώτη.
Ἀγαποῦσε καὶ τιμοῦσε πολὺ τὸν ἀείμνηστο Λυκούργο Ἀγγελόπουλο. Μοῦ εἶχε πεῖ:

"Γράψε γιὰ τὸ Λυκούργο. Θᾶ σὲ εὐγνωμονοῦν οἱ ἑπόμενες γενιές".

Ὲἴχε πεῖ στὴν Διεθνῆ Ἡμερίδα «Ὁ Λυκοῦργος Ἀγγελόπουλος καὶ ἡ προσφορά του στὶς Βυζαντινὲς Μουσικὲς Σπουδὲς καὶ τὴ Μουσικολογία γενικότερα»,
"Πολυαγαπημένε μου Λυκούργε. Ἔχουμε μιᾶ σαρανταετὴ γνωριμία καὶ φιλία....Τράβηξες τὴν ταφόπλακα τοῦ παλαιοῦ ρεπερτορίου...τῆς ξεχασμένης ἀπὸ πολλούς. Γιὰ τὴν ὅλη προσφορά σου, ἡ Ἐκκλησία θὰ σὲ εὐγνωμονεῖ καὶ ἔσεται τὸ Μνημόσυνόν σου εἰς γενεὰν καὶ γενεὰν". 

Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ὑμνογράφου π.Γερασίμου καὶ ἀργότερα τοῦ π.Διονυσίου καὶ τοῦ π.Μητροφάνους ἀνέλαβε καθήκοντα Γέροντος τῆς καλύβης τὸ 1998.

Στὰ τελευταῖα χρόνια λόγῳ ἀσθενείας στὸ λαιμό του, εἴχε στείλει χαρτὶ στὰ Μοναστήρια νὰ μὴν καλοῦν τὴν καλὴ του συνοδεία νὰ ψάλλει στὰ πανηγύρια τους. Ὅμως ἡ μέχρι τότε παρουσία τους στὰ ἁγιορειτικὰ ἀναλόγια ἦταν ἄψογη καὶ μὲ τὸν ἀγαθὸ παπα-Νεκτάριο ποὺ ἔδινε γλυκύτητα σ αὐτές. Δὲν ξεχνῶ τὶς πανηγύρεις τοῦ Ἁγίου Νήφωνα στὴ Διονυσίου, ἐκεῖ ὅπου τὸ 1996 ὁ διάκος ἔλεγε χαμηλὰ τὰ Εἰρηνικὰ της Λειτουργίας καὶ ἐκεῖνος μὴ ἀντέχοντας τὸ "ὑπότονο" τοῦ ἀκούσματος φώναξε βροντερά: "Ψηλὰ διάκο..." καὶ ἔχει σωθεῖ στὴν ἠχογράφηση.

Ἀλλὰ καὶ στὰ ἑπόμενα χρόνια ἡ παρουσία του ἦταν ἔντονη, ὅπως στὸ Κουτλουμούσι τῆς Μεταμορφώσεως, στὴν Ἰβήρων τῶν Θεοφανείων καὶ τῆς Πορταϊτισσας, στὸ Βατοπέδι καὶ τόσα ἄλλα.

Ὅσο ἔψελνε, τόσο ζωντάνευε τὴν ἱερὴ Ἀκολουθία.

Παντοῦ καὶ πάντα διακονοῦσε τὴν Θεία Λατρεία ἀπὸ τὴν θέση ποὺ τοῦ ἔπρεπε, μὲ τὸ χάρισμα ποὺ διέθετε καὶ τὶς ἐμπειρίες ποὺ ἁπλόχερα διέδιδε.

Ὁ μακαριστὸς Σπυρίδων εἶχε καρδία μικροῦ παιδιοῦ, εἶχε ἕναν καλὸ λόγο γιὰ τὸν καθένα, ἐνῶ τὰ ἀστεῖα του διάνθιζαν τὴν συζήτηση. Ἦταν σημεῖο ἀναφορᾶς γιὰ κάθε ὁμήγυρη. 

Μοῦ ἔγραφε στὶς 9 Φεβρουαρίου 2015, 12.35 μ.μ., δεῖγμα τοῦ σεβασμοῦ του πρὸς τὸ Πάνσεπτο Πατριαρχεῖο.

"Εἶμαι Σμυρνη καὶ κάναμε λειτουργία στὸν Ἅγιο Βουκόλο.Ζῶ ἕνα θαῦμα τιμῆς πρὸς τὸν Πατριάρχη ποὺ ἀντανακλᾶ καὶ σ ὅλους ἐμᾶς". 

Μοῦ ἔγραφε στὶς 24 Φεβρουαρίου 2015, 2.11 μ.μ., ὅπου ἡ κατἀλυση ἐλαίου εἶχε τὴ χάρη της.

-Βοήθεια σας ὁ Τ.Πρόδρομος!

-Σ εὐχαριστῶ πολύ.Κάναμε προηγιασμένη καὶ λαδώσαμε τὶς μηχανές.Ἐσὺ πῶς εἶσαι; Πῶς πάει ὁ ἀγώνας;

Tὸν εἶχα ρωτήσει παλιότερα γιὰ τὶς προηγιασμένες.

-Τί ὥρα κάνετε τὴν προηγιασμένη ;

-Στὶς ἀργίες κατὰ τὶς 11 π.μ., ἐνῶ τὶς καθημερινὲς σὰ κελὶ, στὴ συνέχεια τῆς πρωινῆς ἀκολουθίας.

Κατὰ τὶς συζητήσεις μας γιὰ τὴν ἀσθένειά του , τὸν ρώτησα πῶς αἰσθάνεται.

Μοῦ ἀπάντησε: Σκουπίδι, οὔτε γιὰ ἀνακύκλωση...

Ἄλλοτε:

"Βρῆκα τὴν μεγαλύτερη εὐκαιρία νὰ συγχωρεθῶ μὲ ὅλους".

Moῦ ἔγραφε τὴν Κυριακὴ τοῦ Θωμᾶ: "Ὁ τὸν θάνατον πατησας καὶ Θωμᾶν πληροφορησας νὰ σὲ γεμίζη χαρὰ ἀνεκλάλητον".

Ἀντιγράφω ἀπο τὰ ἐκδεδομένα cd's τοῦ Κέντρου Ἐρευνῶν καὶ Ἐκδόσεων:

"Ἡ ψαλτικὴ ἐκφορὰ καὶ ἑρμηνεία τοῦ πατρὸς Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη σὲ ὅλα αὐτὰ τὰ ἱστορικὰ λειτουργικὰ μέλη, παλαιὰ καὶ νεώτερα (Ἀκαθίστου, Μ. Ἑβδομάδας, Πάσχα), ἐμπεριέχει πολλὰ καὶ ἐνδιαφέροντα στοιχεῖα. Καὶ πρῶτα, ὁ ἀργός, ἔγχρονος ρυθμός, στιβαρὸς καὶ ἐπίσημος, περισσότερο βραδὺς στὴν ἐκφορὰ τῆς θέσης (κατὰ μίαν παλαιοτροπὴ τεχνική), ὁ ὁποῖος δίνει ἔτσι ἰδιαίτερη ἔμφαση στὸν ρυθμικὸ καὶ χρονικὸ βηματισμό. Ἡ ἀναλυτικὴ καὶ πεποικιλμένη διατύπωση, ἔλλογη καὶ σύμμετρη, μὲ χαρακτηριστικὴ τὴν ἀπόδοση τῶν ποιοτικῶν χαρακτήρων, ὅπου πρέπει καὶ ὅπως πρέπει, καὶ πολλὰ ἄλλα κατὰ παράδοση στοιχεῖα, τὰ ὁποῖα καθιστοῦν τὰ ἀργὰ αὐτὰ ἱστορικὰ μέλη ἀκόμη περισσότερο μελισματικὰ καὶ ἠδύφωνα. Τὸ ὕφος, στιβαρό, ἀρχαιοπρεπές, ἐπίσημο, χωρὶς ἐπιτηδεύσεις στὸ ἦθος καὶ στὴν ἐκφορά, ἀνταποκρινόμενο ἔτσι στὸν οὐσιαστικὸ καὶ βαθὺ ἐκκλησιαστικὸ χαρακτήρα τῶν μελῶν αὐτῶν. Τὸ στεντόρειο καὶ εὐρύφωνο ἠχόχρωμα, ἡ αὐθεντικὴ καὶ φυσικὴ ἔκφραση, ἡ ἐσωτερικὴ συμμετοχὴ καὶ μέθεξη, ὅλα καθιστοῦν τὴν ἐκφορὰ αὐτὴ εἰδικὸ σῆμα τοῦ τρόπου καὶ τοῦ ἤθους τῆς παλαιότερης Ἁγιορειτικῆς ψαλτικῆς γενιᾶς, ἀλλὰ καὶ χρήσιμο σηματωρὸ γιὰ τὸ πῶς πρέπει νὰ ἐκτελοῦνται σήμερα τὰ ἀρχαῖα ἀργὰ καὶ ἱστορικὰ ἐκκλησιαστικὰ μέλη. Γενικότερα, ἡ ἐκτέλεση καὶ ἡ ἑρμηνεία τοῦ πατρὸς Σπυρίδωνα σὲ ὅλα τα μέλη αὐτά, στιβαρὴ καὶ στεντόρεια, μὲ τὸ τόσο χαρακτηριστικὸ εὐρύφωνο, καὶ βαθύφωνο, ἠχόχρωμα, ἀποτυπώνει ἐξαίρετα μιὰ ζωντανὴ ἀκόμη, ἀλλὰ ἰδιαίτερα ἀρχαιότροπη, ἁγιορειτικὴ ψαλτικὴ παράδοση. Ἀπὸ τὴν ἄποψη αὐτή, ἡ παροῦσα ἠχογράφηση καταγράφεται ὡς ἕνα ἠχητικὸ τεκμήριο σημαντικότατο γιὰ τὴν Ἁγιορειτικὴ καὶ τὴ γενικότερη Ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ ἱστορία καὶ παράδοση".

Ἡ βροντερὴ φωνή σου πλέον θὰ ἀκούγεται αἰώνια μέσα στὴν χορεία τῶν ἀγγέλων.

http://www.agios-stefanos.gr

Σχετικά:

6440 - Εκοιμήθη ο Γέροντας Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης

6448 - Ο Γέροντας Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης (†11 Μαΐου 2015) στην Αθωνική γη

8394 - Αναμνήσεις από τον Γέροντα Σπυρίδωνα Μικραγιαννανίτη (†11 Μαΐου 2015)

6447 - Άσβεστο Αγιοκέρι

6586 - Ο Γέροντας Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης (†11 Μαΐου 2015) μιλά για τον Γέροντά του Γεράσιμο τον Υμνογράφο (†7 Δεκεμβρίου 1991)

4790 - Πατήρ Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης: «Η συμβολή του Λυκούργου Αγγελόπουλου στις Βυζαντινές Μουσικές Σπουδές και στη Μουσικολογία γενικότερα»

4165 - Γέρ. Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης: «Ο Γέρων Γεράσιμος ο Υμνογράφος»

4046 - Γέρων Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης. Η πορεία του στην ψαλτική τέχνη (μέρος α´)

4136 - Γέρων Σπυρίδων Μικραγιαννανίτης: «Η ψαλτική τέχνη στο Άγιον Όρος σήμερα»

 710 - Επιστολή Αγιορείτου Γέροντος