1879 - Το Άγιο Όρος μέσα από το φακό του Γιώργου Μουσικίδη

O Γιώργος Μουσικίδης άσκησε επί δεκαετίες το επάγγελμα του φωτογράφου έχοντας ως σχεδόν αποκλειστικό αντικείμενο τη δουλειά στο εργαστήριο και συγκεκριμένα τη λήψη και την επεξεργασία φωτογραφιών επιστημονικού χαρακτήρα. Θα μπορούσε να πει κανείς πως το μεγαλύτερο μέρος των φωτογραφιών που χρησιμοποιήθηκαν στα αρχεία, στις δημοσιεύσεις και στις ανακοινώσεις των γιατρών, των αρχαιολόγων και των αρχιτεκτόνων στις πανεπιστημιακές σχολές, στα μουσεία και στις εφορείες αρχαιοτήτων ολόκληρου του βορειοελλαδικού χώρου έχει περάσει από τα χέρια του. Αλλά και για όσους υπήρξαμε φοιτητές της αρχιτεκτονικής στο πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ο Μουσικίδης αποτελούσε ένα μόνιμο και αξιόπιστο συνεργάτη σε όλη τη διάρκεια των σπουδών μας, μια εγγύηση ότι η φωτογραφική κάλυψη των εργασιών μας, από το πρώτο έτος ως τη διπλωματική, θα ήταν αυτή που έπρεπε, ανεξάρτητα από την ποιότητα των λήψεων που είχαμε κάνει. Θυμάμαι πως λέγαμε χαριτολογώντας ότι ήταν ικανός να τυπώσει από το φιλμ που του δίναμε το θέμα που θέλαμε, ακόμη και αν δεν το είχαμε φωτογραφίσει. Η ποιότητα της δουλειάς του παρέμενε πάντα υψηλή, η συνέπεια στον χρόνο παράδοσης της απόλυτη, η απουσία συμφεροντολογικών σκοπιμοτήτων δεδομένη, η επαγγελματική του ευσυνειδησία άψογη, ακόμη και όταν τον φορτώναμε την τελευταία στιγμή με όγκο εργασίας τελείως ασύμφορο γι' αυτόν από κάθε άποψη.

 Όπως ήταν φυσικό, οι ιδιότητες αυτές εξασφάλισαν στον Μουσικίδη καλό όνομα, επαγγελματική καθιέρωση και σίγουρη πελατεία, είχαν όμως και ένα σημαντικό κόστος. Το κόστος ήταν ότι υποχρεώθηκε να εξαντλεί το χρόνο και τις δυνάμεις του κλεισμένος στο εργαστήριο της πλατείας Ιπποδρομίου, να διοχετεύει δηλαδή τη δημιουργικότητα του σε δουλειές άλλων, περιορίζοντας έτσι στο ελάχιστο τη δυνατότητα να δείξει το ταλέντο του σε θέματα που θα επέλεγε ο ίδιος για να εκφρασθεί. Μία από τις λίγες αυτές ευκαιρίες τού προσέφεραν οι επισκέψεις του στο Άγιον Όρος. Η πολύχρονη συνεργασία του με το προσωπικό της τοπικής Εφορείας Αρχαιοτήτων έγινε η αφορμή για ένα πρώτο ταξίδι γνωριμίας με ένα χώρο που κέντρισε αμέσως το καλλιτεχνικό του αισθητήριο. Οι επισκέψεις που ακολούθησαν δεν ήταν ούτε πολλές, ούτε πολυήμερες, ούτε συστηματικές και οργανωμένες. Μόλις οι ανάγκες της δουλειάς και η έγνοια να μην παραμελήσει κανένα πελάτη τού άφηναν κάποια μικρά περιθώρια, έπαιρνε τη μηχανή του, έκανε βιαστικά την επίσκεψη του σε κάποια μοναστήρια και γύριζε πίσω σε τρεις τέσσερις μέρες, φωτογραφίζοντας ευκαιριακά ό,τι προλάβαινε, χωρίς την πολυτέλεια να μπορεί να μελετήσει με άνεση το αντικείμενο, να πειραματισθεί, να επιλέξει ο ίδιος τις καταστάσεις, τις εποχές, τις ώρες και τους φωτισμούς που θα τον βοηθούσαν να αποτυπώσει καλύτερα αυτό που ήθελε. Παρόλα αυτά, το αποτέλεσμα είναι τέτοιο που να καταφέρνει αβίαστα να πείθει όποιον το βλέπει, ότι αξίζει πραγματικά τον κόπο οι λιτές αυτές εικόνες, οι τραβηγμένες χωρίς καμιά εκζήτηση ή εντυπωσιοθηρικά τεχνάσματα, να φτάσουν στο ενδιαφερόμενο κοινό, έστω και αν αφορούν έναν τόπο τόσο πολυφωτογραφημένο, όπως το Άγιον Όρος. Μακάρι να μας προσφέρει στο μέλλον και άλλα δείγματα της τέχνης του.

Μιλτιάδης Δ. Πολύβιος

Πηγή

Καρυές. Η βόρεια στοά του Πρωτάτου. Άποψη από ΒΑ

Καρυές. Το κιονοστήρικτο πρόπυλο του κτιρίου της Ιεράς Κοινότητος

Ι. Μ. Βατοπεδίου. Η «ρωσική» πτέρυγα και ο ναός της Τιμίας Ζώνης. Άποψη από ΝΑ

Ι. Μ. Μεγίστης Λαύρας. Κρήνη απέναντι από την πύλη της Μονής

Ι. Μ. Μεγίστης Λαύρας. Μερική άποψη της ΒΑ. κόρδας

Ι. Μ. Κουτλουμουσίου. Άποψη της αυλής από το διαβατικό της εισόδου.

Στο βάθος το κωδωνοστάσιο και ο πύργος

Καρυές. Μοναχοί οδοιπόροι

Καρυές. Ο γερο-Πολυχρόνης.

Επί σειρά ετών φύλακας της Σκήτης του Αγίου Ανδρέα