1764 - Ένα άρθρο για την Αθωνιάδα, του 1955

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΑΘΩΝΙΑΔΟΣ ΣΧΟΛΗΣ

ΔΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΔΡΩΣΙΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

Του Ε. Χρονάκη

Καθηγητού των Μαθηματικών

της Αθωνιάδος Εκκλησιαστικής Σχολής

Κατόπιν ενεργειών του Οικουμενικού Πατριαρχείου, της Ιεράς Κοινότητος και του κ. Διοικητού Αγίου Όρους επανιδρύθη και πάλιν η Αθωνιάς Εκκλησιαστική Σχολή και ήρξατο λειτουργούσα από του προηγουμένου σχολικού έτους 1953-54.

Η Αθωνιάς ελειτούργησε και εις το παρελθόν κατά περιόδους και απέδωσε λίαν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Πλείστοι επιστήμονες, θεολόγοι, φιλόλογοι, αξιωματικοί κ.ά. υπήρξαν τρόφιμοι αυτής. Χάρις εις τα εφόδια, άτινα απέκτησαν εν τη Σχολή και δια των εν συνεχεία σπουδών των, κατέστησαν χρήσιμα μέλη της Εκκλησίας και της ελληνικής κοινωνίας και πολλάς προσέφερον υπηρεσίας εις το Έθνος.

Κατά την νέαν περίοδόν της ετέθη εις την Σχολήν ως σκοπός η επάνδρωσις των Ι. Μονών του Άθω δια νέων και μορφωμένων Μοναχών. Και θα ηδύνατο, ίσως να θεωρήση τις ως μειονέκτημα το περιωρισμένον περιεχόμενον του σκοπού της Σχολής. Ενυπάρχει όμως εν αυτώ τούτο το πλεονέκτημα ότι θέτει σαφή και συγκεκριμένον σκοπόν δια την Σχολήν, προς ον δέον να συγκλίνουν, αι προσπάθειαι των εν αυτή εργαζομένων ως και πάντων των ενδιαφερομένων δι' αυτήν. Όσον δε και αν εκ πρώτης όψεως φαίνεται περιωρισμένον το περιεχόμενον του σκοπού της Σχολής, εάν όπως είμεθα βέβαιοι, ανταποκριθή αύτη μετ' επιτυχίας εις την αποστολήν της, θα προσφέρη υψίστας υπηρεσίας εις το Ιδεώδες του Μοναχισμού, εις την αγίαν ημών Εκκλησίαν και εις το Έθνος.

Το πρόβλημα της επανδρώσεως των Ι. Μονών απασχολεί πάντας τους ενδιαφερομένους δια τον Μοναχισμόν και το Άγιον Όρος. Ικανοποιητική λύσις του προβλήματος τούτου θα δοθή όταν επιτευχθή όχι μόνον ποσοτική επάνδρωσις των Ι. Μονών, αλλά και ποιοτική τοιαύτη.

Είναι γεγονός ότι παρουσιάζεται σήμερον εν Αγίω Όρει μεγάλη λειψανδρία. Ελάχισται Μοναί διαθέτουν αρκετούς Μοναχούς, ιδίως νέους, ώστε να δύνανται ν' ανταποκριθώσιν εις τας ανάγκας αυτών. Πλείσται εξ αυτών χρησιμοποιούν λαϊκούς εις διάφορα διακονήματα. Το κύριον όμως αίτημα είναι η ποιοτική επάνδρωσις των ιερών Καθιδρυμάτων του Αγίου Όρους. Η επάνδρωσις δηλ. δια νέων Μοναχών μορφωμένων και εμφορουμένων από τα ιδανικά του ορθοδόξου Μοναχισμού, ικανών να βαστάσουν και συνεχίσουν την υψηλήν παράδοσιν του αγιορειτικού Μοναχισμού.

Διά την λύσιν του κρισίμου τούτου προβλήματος καλείται η Αθωνιάς να συμβάλη αποφασιστικώς. Και πράγματι. Η όλη εργασία ήτις επιτελείται εν αυτή αποβλέπει εις το να εμφυσήση εις την ψυχήν των τροφίμων της την αγάπην προς τον Μοναχικόν βίον, να καλλιεργήση τον νουν και την ψυχήν αυτών, θέτουσα ούτω τα ασφαλή θεμέλια δι' ένα συνεπή και γόνιμον πνευματικόν βίον, εις όσους εκ των μαθητών της ήθελον εκλέξει την αγαθήν μερίδα.

Ουδ' είναι δυνατόν να γίνη δεκτή η αντίληψις ότι η μόρφωσις αντιτίθεται ή περιττεύει δια την πνευματικήν άνοδον. Ο Θεολόγος Γρηγόριος ονομάζει την παίδευσιν «των παρ' ημίν αγαθών το πρώτον».

Η σημασία όθεν της Σχολής είναι μεγίστη. Άνευ αυτής είναι αδύνατος η ποιοτική επάνδρωσις των Μονών. Άλλωστε, ως και ανωτέρω ανεφέρθη, η εν τη Σχολή γινομένη εργασία δεν αποβλέπει μόνον εις την προσφοράν γνώσεων, αλλά κυρίως εις την καλλιέργειαν και διαμόρφωσιν του χαρακτήρος των μαθητών αυτής, ώστε να αγαπήσωσιν ούτοι τον Μοναχικόν βίον και συνειδητώς να αφοσιωθώσιν εις αυτόν. Αλλά και τας πρακτικάς ανάγκας των Μονών θα εξυπηρετήση η Σχολή, διότι θα τροφοδοτήση ταύτας δια νέων και μορφωμένων Μοναχών, ικανών να αναλάβουν διάφορα διακονήματα ως Γραμματείς, Βιβλιοθηκάριοι κ.ά. Συγχρόνως δε θέλουσι συντελέσει εις την ευπρόσωπον εμφάνισιν των Μονών, συν τοις άλλοις και έναντι των επισκεπτών των οποίων ο αριθμός συνεχώς αυξάνεται κατά τα τελευταία έτη, γεγονός όπερ αποδεικνύει το υπάρχον σήμερον ενδιαφέρον δια το Άγιον Όρος.

Δια να επιτύχη όμως η Σχολή εις την αποστολήν της είναι απαραίτητον το στοργικόν ενδιαφέρον των Ι. Μονών και η αδελφική συνεργασία αυτών μετά της Σχολής.

Το έργον της Σχολής δέον να συνεχίζηται και να συμπληρούται υπό των Μονών, ιδίως κατά το διάστημα των διακοπών, ότε οι μαθηταί διαμένουσι εν ταις Μοναίς.

Όπως τα εν τω κόσμω Σχολεία δεν αποδίδουν πλήρως άνευ της συνεργασίας Σχολείου και οικογενείας, ούτω και η Σχολή δεν είναι δυνατόν να επιτύχη του σκοπού της άνευ της αδελφικής συνεργασίας μετά των Ι. Μονών.

Κατά το διάστημα της διαμονής των μαθητών εν ταις Μοναίς δεν θα πρέπει οι πατέρες να αρκούνται εις το να γνωρίσωσιν οι μαθηταί την εσωτερικήν ζωήν των Μονών και να υπηρετήσουν εις τα διάφορα διακονήματα, αλλά οφείλουν να καθοδηγούν και να συμβουλεύουν αυτούς με αγάπην και προσήνειαν και δια του υψηλού των παραδείγματος να γίνωνται το υπόδειγμα δια μίαν νέαν εν Χριστώ ζωήν.

Όλοι όσοι αγαπούν το Άγιον Όρος και ενδιαφέρονται δια την επάνδρωσίν του πρέπει να αποβλέπουν με απόλυτον εμπιστοσύνην εις το έργον της Σχολής και έκαστος εν τω μέτρω των δυνάμεών του να συμβάλη εις την πλήρη επιτυχίαν του υπ' αυτής επιδιωκομένου σκοπού, βέβαιοι ότι το έργον το οποίο επιτελούν είναι θεάρεστον.     

ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

ΑΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ Ο ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΙΤΗΣ

ΤΕΥΧΟΣ 51, ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1955