Ο άνθρωπος είναι το κατ’ εξοχήν δημιούργημα του Θεού. Υπερτερεί
όλων των άλλων δημιουργημάτων, διότι σε αυτό φανέρωσε ο Αόρατος, ο Ακατάληπτος,
ο Απερίγραπτος Κύριος την παντοδυναμία Του, την πανσοφία Του, την Ισχύν Του.
Δημιούργησε έτσι τον άνθρωπο διπλό, “κατ’ εικόνα και καθ’
ομοίωσιν Θεού” και κατ’ αίσθησιν, όπως είναι η άλλη κτίσις, η υλική.
Κατ εικόνα· Πνεύμα ο Θεός και ο άνθρωπος πνεύμα, ο Θεός πανταχού
παρών και ο άνθρωπος πηγαίνει με τον νου του παντού.
Ο Θεός δημιούργησε όσα βλέπουμε και όσα δεν βλέπουμε.
Αυτά που βλέπουμε είναι φθαρτά, αυτά που δεν βλέπουμε είναι
άφθαρτα,
αιώνια.
Ο άνθρωπος το σώμα του το βλέπει, γιατί είναι ύλη που
αποτελείται από πέντε στοιχεία. Από την γη, από το νερό, από τον αέρα, από το
πυρ και από τον αιθέρα.
Από την γη, τα οστά, από το νερό τα υγρά, όπως είναι το αίμα,
από το πυρ η θερμοκρασία του σώματος, από τον αέρα όλα τα αερώδη συστατικά που
κυκλοφορούν στο αίμα, όπως το απαραίτητο για την οξυγόνωση οξυγόνο και από τον
αιθέρα τα συστατικά της αναπνοής και της οσφρήσεως, που αναπνέει και
οικονομείται η ζωή.
Αυτά, βέβαια, τα έχουν όλα τα ζώα και ο άνθρωπος. Ο τελευταίος,
όμως, έχει ένα που δεν μπορεί να το εννοήσει, αλλά ούτε και να το αρνηθεί. Έχει
το πνεύμα, που το ονομάζουμε ψυχή.
Το πνεύμα αυτό είναι μια ουσία, δεν είναι πέντε‚ όπως το σώμα,
και αυτό είναι που δίνει την υπεροχή στον άνθρωπο.
Τα ζώα, να πούμε, έχουν αισθήσεις. Ο άνθρωπος έχει και τις
αισθήσεις που έχουν τα ζώα, αλλά έχει και νου. Η βασιλικότερη αίσθηση του
ανθρώπου είναι η όραση, που βλέπει τα πάντα γύρω του.
Αυτή την αίσθηση έχουν και τα ζώα. Η εμφαντικότερη, όμως,
ενέργεια της ψυχής, που δεν διαθέτουν τα ζώα, είναι ο νους, ο οφθαλμός της
ψυχής. Γι’ αυτό με τον νου πηγαίνει παντού.
Όπως με τα μάτια βλέπει γύρω του πάντα τα υπαρκτά, με τον νου
βλέπει πάντα τα νοητά. Δημιουργεί ο Θεός, δημιουργεί και ο άνθρωπος. Δημιουργεί
από την ύλη. Χωρίς ύλη δεν μπορεί να κάνει τίποτα.
Δημιουργεί και κατασκευάζει σπίτια, αυτοκίνητα, εργαλεία, πλοία,
αεροπλάνα. Κάνει αυτοκίνητα και τρέχει πιο πολύ από τους λαγούς και τα
ζαρκάδια.
Κάνει πλοία στην θάλασσα, κάνει υποβρύχια μέσα στην θάλασσα με
τα ψάρια μαζί. Κάνει σκάφανδρα κάτω στο βυθό με τα οστρακώδη. Πετάει ψηλά στον
ουρανό, εκεί που μήτε τα πουλιά πηγαίνουν, πάνω από τα σύννεφα. Έφθασε μέχρι
την σελήνη. Μπορεί να τα κάνουν όλα αυτά ζώντες οργανισμοί εκτός του, ανθρώπου;
Βλέπετε, αυτά μαρτυρούν το “κατ’ εικόνα του ανθρώπου”.
Το «κατ’ εικόνα» είναι, να πούμε έτσι απλούστερα, αισθητό.
Από την σύλληψή του ο άνθρωπος έχει νου, λόγο και πνεύμα.
Νους ο Πατήρ, Λόγος ο Υιός και πνεύμα ο θείος Παράκλητος.
Δεν είναι οντότητες χειροπιαστές, αλλά δεν μπορούμε και να τις
αρνηθούμε, αφού γίνονται αισθητές.
Το «καθ’ ομοίωσιν», λοιπόν, το έχει απολέσει από την παράβαση
των πρωτοπλάστων.
Γι’ αυτό δεν ωφελεί το «κατ’ εικόνα», εάν δεν ανεβούμε στο «καθ’
ομοίωσιν».
Διότι όμοιο με το όμοιο ενώνεται.
Φως με φως ενώνεται, φως με σκότος μπορεί να ενωθεί; Όχι, έτσι
είναι!
Το χέρι το δικό μου με το χέρι του αδελφού ενώνονται, γιατί είναι
όμοια.
Μπορούμε να πιάσουμε το χέρι της εικόνας ή η εικόνα το χέρι το
δικό μας; Όχι!
Γι’ αυτό, εάν δεν ανεβούμε στο «καθ’ ομοίωσιν», καλύτερα να μην
γεννιόμαστε.
Διότι, αν ζήσει ο άνθρωπος και χίλια χρόνια, που δεν έζησε
κανείς, μετά, τέλος δεν έχει.
Γιατί η ψυχή, το πνεύμα είναι αμερές, είναι αιώνιο, είναι
αθάνατο, είναι λογικό.
Αυτό το αμερές, το αθάνατο, το λογικό αισθάνεται φόβο και θέλει
να καταφύγει σε προστασία παντοδυνάμου πνεύματος.
Καθώς τα παιδιά τρέχουν στους γονείς, έτσι και ο καθένας μας τρέχει
προς τον πατέρα των πνευμάτων, τον Δημιουργό και Θεό μας.
Ναί! αλλά είμαστε κτίσματα! Καθώς κάθε πράγμα που κατασκευάζει ο
άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει τον άνθρωπο, έτσι και μεις δεν μπορούμε να
καταλάβουμε τον ακατάληπτο Δημιουργό.
Μπορούμε να κατανοήσουμε μέρος μόνον των θείων ενεργειών του,
όσες απεκαλύφθησαν στους πατριάρχες, στους προφήτες, στην ένσαρκή Του
οικονομία.
Καθώς, να πούμε, δεν μπορεί το δικό μας έργο να καταλάβει εμάς,
και εμείς έτσι δεν μπορούμε να καταλάβουμε τον Θεό.
Όχι όπως μερικοί πλανεμένοι, να μην πούμε τρελλοί, που βγήκαν
έξω από την τροχιά της γης και ήθελαν να δουν τον Θεό! Τον πέρασαν, δεν ξέρω
τι, νέφος, κανένα φως τον φαντάζονταν;
Ο Θεός είναι άπειρος, στην ουσία ακατάληπτος, απερίγραπτος,
απερινόητος, υπέρ πάσαν θέσιν.
Όπως εμείς κάνουμε ένα αντικείμενο και είμαστε έξω από αυτό,
έτσι και ο Θεός είναι έξω από τον κόσμο που βλέπουμε, γιατί είναι δημιουργός
του κόσμου.
Καθώς το κτίσμα δεν μπορεί να καταλάβει τίποτε από εμάς, έτσι
και η κτίση δεν μπορεί να καταλάβει από τον Θεό, παρά μόνον όσα ο ίδιος ο Θεός
μας απεκάλυψε.
Καθώς το δικό μας έργο μαρτυρεί την ενέργειά μας, τον κόπο που
κάναμε, την σοφία μας που το φτιάξαμε, έτσι και ο άνθρωπος μαρτυρεί τον
παντοδύναμο Θεό του, τον ακατάληπτο και απερίγραπτο.
Ο άνθρωπος έχει την δύναμη να βλέπει, τι θα είναι όμως αυτός που
έδωσε στα πλάσματά του την δύναμη της οράσεως;
Βλέπει και τα πλέον ακρότατα βάθη της ψυχής μας και ό,τι γίνεται
παντού. Αυτή η παντοδύναμη Θεότητα δημιούργησε την ακοή. Τι θα είναι, όμως, η
ακοή του παντοδύναμου Θεού;
Ω! και τα πλέον μύχια της ψυχής του ανθρώπου τα ακούει και, αν
είναι αρεστά από τον Θεό, ανταμείβονται, αν όχι, καταδικάζονται.
Αυτός ο παντοδύναμος Θεός δημιούργησε το παν στην σφαίρα των
αισθήσεων και των ορωμένων.
Πόσον υπερτέλειος είναι!
Ο αδύνατος, λοιπόν, άνθρωπος πρέπει να καταλάβει ότι είναι
ασθενές δημιούργημα και να πλησιάζει τον Δημιουργό του, ώστε να ασφαλίζει τον
εαυτό του, να μην πέσει σε πλάνες καταστροφικές.
Να φυλάει την υγεία τον σώματός του και την αθανασία που έχει η
ψυχή του, την δυνατότητα δηλαδή να κληρονομήσει την αιωνιότητα.
Γιατί, να πούμε, άλλο χρόνο να εκμεταλλευτεί, δεν έχει από την
παρούσα ζωή, για να ανέλθει στο «καθ’ ομοίωσιν».
Απόσπασμα Από Το Βιβλίο Του Δρος Χαραλάμπους Μπούσια,
Ο “Γέρων
Άνθιμος Ο Αγιαννανίτης, Ο Σοφός Και Θεοφόρος Σύγχρονος Πατέρας Του Άθωνος”,
Των
Εκδόσεων Μυγδονία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου