11772 - Άγιον Όρος - Φωτογραφίες, 1956-2001. Έκθεση φωτογραφίας του Ακαδημαϊκού Παναγιώτη Βοκοτόπουλου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Άρτας

       Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας και η Αγιορειτική Εστία Θεσ-σαλονίκης παρουσιάζουν την έκθεση φωτογραφίας του Ακαδη-μαϊκού Παναγιώτη Βοκοτόπουλου με τίτλο: «Άγιον Όρος. Φωτο-γραφίες, 1956-2001».

       Τα εγκαίνια της Έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 12 Μαρτίου 2019 και ώρα 19:00, στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Άρτας. Η έκθεση συνδιοργανώνεται με την Ιερά Μητρόπολη Άρτας και τον Δήμο Αρταίων και εντάσσεται στο πρόγραμμα εκδηλώσεων για την εορτή της Πολιούχου Άρτας Αγίας Θεοδώρας.

 Στην Έκθεση παρουσιάζεται μέρος του φωτογραφικού αρχείου του Ακαδημαϊκού Παναγιώτη Βοκοτόπουλου της περιόδου από το 1956 έως το 2001. Οι φωτογραφίες του καλύπτουν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα περίοδο της ζωής του Αγίου Όρους, αποτυπώνοντας την κρίσιμη περίοδο των προβλημάτων από τη λειψανδρία, την έλλειψη πόρων και γενικότερου ενδιαφέροντος της Πολιτείας για τη διάσωση της μοναδικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, και ταυτόχρονα την πνευματική ζωή, την τήρηση απαρασάλευτης της λατρευτικής και λειτουργικής ζωής της καθημερινότητας των μοναχών.

       Η Έκθεση πρωτοπαρουσιάστηκε στους εκθεσιακούς χώρους της Αγιορειτικής Εστίας τον Μάιο του 2008 και από τότε έχει ταξιδέψει σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού: στα Χανιά παρουσιάστηκε στο Μεγάλο Αρσενάλι τον Απρίλιο του 2009 σε συνεργασία με το Κέντρο Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου, στο Βελιγράδι εκτέθηκε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη του Δήμου Βελιγραδίου τον Φεβρουάριο του 2015, σε συνεργασία με την Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών της Σερβίας, ενώ από τον Απρίλιο έως Ιούνιο του 2015 παρουσιάστηκε στη Νέα πτέρυγα του Νεστορίδειου Μελάθρου Ρόδου σε συνεργασία με το Μουσείο Νεοελληνικής Τέχνης του Δήμου Ρόδου. Τελευταίος σταθμός, η πόλη της Χαλκίδας, όπου παρουσιάστηκε τον Ιούνιο του 2016 στο «Κόκκινο Σπίτι» σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων.

Εγκαίνια Έκθεσης: Τρίτη 12 Μαρτίου 2019, στις 19:00
Διάρκεια έκθεσης έως 12 Ιουλίου 2019
Ωράριο λειτουργίας: 8:30 – 15:30, εκτός Τρίτης

Εποπτεία: Βαρβάρα Ν. Παπαδοπούλου, Προϊσταμένη Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας 

Επιμέλεια έκθεσης: Αναστάσιος Ντούρος, Διευθυντής Αγιορειτικής Εστίας

Ομάδα εργασίας: κ. Θεοδώρα Κοντογιάννη, αρχαιολόγος, κ. Αθηνά Μπουζάκη, αρχιτέκτων-μουσειολόγος, κ. Κωνσταντίνος Υψηλός, συντηρητής αρχαιοτήτων

Πληροφορίες:
Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας: κ. Βασιλική Γαλάνη, τηλ. 26810 24636, efaart@culture.gr
Αγιορειτική Εστία, (Εγνατίας 109, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310 263308, info@agioritikiestia.gr www.agioritikiestia.gr

Ο Παναγιώτης Α. Βοκοτόπουλος γεννήθηκε το 1930 στην Αθήνα, όπου και σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία. Διετέλεσε Επιμελητής Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (1965-1976) και εν συνεχεία Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1976-1987) και Αθηνών (1987-1991).

Από το 2000 είναι τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών στην έδρα Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης.

ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ:
• Η Εκκλησιαστική αρχιτεκτονική εις την Δυτική Στερεά Ελλάδα και την Ήπειρο από το τέλος του 7ου μέχρι του τέλος του 10ου αιώνα (1975).
• Εικόνες της Κέρκυρας (1990).
• Βυζαντινές εικόνες (1995).
• Μικρογραφίες των Βυζαντινών χειρογράφων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων (2002).
• Επιμελήθηκε και επέβλεψε την έκδοση από την Ακαδημία Αθηνών της έρευνας της Αγιορειτικής Εστίας που πραγματοποίησαν οι συνεργάτες της, Νικόλαος Τουτός και Γεώργιος Φουστέρης με τίτλο: «Ευρετήριον της Μνημειακής Ζωγραφικής του Αγίου Όρους (10ος-17ος αιώνας)
• Κατά τη μακρά θητεία του είχε την ευκαιρία να αποτυπώνει με το φωτογραφικό φακό του Βυζαντινά μνημεία και την Ελληνική φύση.

       Ο ίδιος αναφέρει σε κείμενα του που αφορούν στην συλλογή του:

… Ἐν ἀντιθέσει πρὸς ἄλλους φωτογράφους ἀπετύπωσα κυρίως κτήρια, λόγω καὶ τῶν ἐπαγγελματικῶν μου ἐνδιαφερόντων. Στὴν ἔκθεση καὶ τὸν κατάλογο περιλαμβάνονται ἀπόψεις καὶ λεπτομέρειες κτηρίων ποὺ κάηκαν, ὅπως μεγάλο μέρος τῆς Μονῆς Χελανδαρίου, τὸ ἀνατολικὸ τμῆμα τῆς Μονῆς Καρακάλλου, ἡ βόρεια κόρδα τοῦ Βατοπαιδίου καὶ ἡ καταπληκτικὴ αἴθουσα ὑποδοχῆς τοῦ Ῥωσικοῦ, καὶ μονὲς τῶν ὁποίων ἡ ὄψη ἀλλοιώθηκε μὲ μετασκευές…

… Κατὰ τὴν πρώτη μου ἐπίσκεψη ἔβγαζα μόνο ἀσπρόμαυρες φωτογραφίες μὲ μία παλιὰ Rolleiflex. Ἀπὸ τὸ 1961 καὶ μετὰ χρησιμοποιοῦσα καὶ μία μηχανὴ 24x36, ἀρχικὰ μιὰ Retina Reflex καὶ ἀργότερα διάφορους τύπους τῆς Minolta, γιὰ νὰ φωτογραφίζω μὲ φὶλμ Kodachrome κυρίως κτήρια καὶ τοπία. Δέχθηκα εὐχαρίστως τὴν πρόταση τῆς Ἁγιορειτικῆς Ἑστίας νὰ ἐκτεθεῖ στὶς αἴθουσες τῆς ἕνα μέρος τῆς συλλογῆς μου ἐγχρώμων διαφανειῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους, κατὰπροτίμησιν φωτογραφίες τῶν δεκαετιῶν τοῦ 1960 καὶ 70, ποὺ ἀποτυπώνουν τὸ ἀθωνικὸ τοπίο, πρὶν ἀλλοιωθεῖ ἀπὸ τὴν διάνοιξη δρόμων, καὶ τὸ δομημένο περιβάλλον πρὶν ἀπὸ τὴν ἀνακαίνιση καὶ μετασκευὴ πολλῶν κτηριακῶν συγκροτημάτων…

… Ἡ ἀλλαγὴ ποὺ διαπιστώνει κανεὶς στὰ τελευταῖα πενῆντα χρόνια εἶναι καταλυτική. Τὸ 1956 δὲν ὑπῆρχε κανένας ἁμαξιτὸς δρόμος, καὶ οἱ μετακινήσεις γινόντουσαν πεζῇ ἢ μὲ καΐκι. Μὲ ἐξαίρεση μερικὲς ἐπεμβάσεις, π.χ. στὴν ἕδρα τῆς Ἱερᾶς Κοινότητος καὶ στὶς μονὲς Διονυσίου καὶ Γρηγορίου, τὸ δομημένο περιβάλλον δὲν εἶχε ἀλλάξει ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ αἰώνα. Τὸ ἠλεκτρικὸ ρεῦμα ἦταν ἄγνωστο. Τὰ πλοῖα τῆς συγκοινωνίας ἦταν μικρὰ ξύλινα «μοτόρια». Πρόλαβα στὴν τράπεζα τοῦ Ῥωσικοῦ τὸ ἑνιαῖο χειρόμακτρο ποὺ ἁπλώνεται σὲ ὅλο τὸ μῆκος τοῦ τραπεζιοῦ, τὸ ὁποῖο βλέπουμε στὶς βυζαντινὲς τοιχογραφίες τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου, καὶ ἔχει τώρα ἀντικατασταθεῖ ἀπὸ χαρτοπετσέτες. Οἱ κοινόχρηστες ἐγκαταστάσεις ὑγιεινῆς ἦταν αὐτὲς ποὺ περιγράφει καὶ σχεδιάζει ὁ Ὀρλάνδος στὴν «Μοναστηριακὴ Ἀρχιτεκτονική»· ζήτημα εἶναι ἂν σήμερα ἔχει μείνει γιὰ δεῖγμα. Εἶχες γενικὰ τὴν αἴσθηση ὅτι ὁ χρόνος ἔχει σταματήσει καὶ ζεῖς σὲ καιροὺς ἀλλοτινούς…