ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΕΣ ΜΝΗΜΕΣ: 9882 - Τούρκος Βυζαντινολόγος επισκέπτεται το Άγιο Όρος και γράφει τις εντυπώσεις του

Ο Τούρκος Βυζαντινολόγος Μουζαφέρ Ραμαζάνογλου (1901-1958) επισκέφθηκε το 1953 το Άγιο Όρος, με την ιδιότητα του διευθυντή του Μουσείου της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.

(παραθέτω μερικές πληροφορίες για τον Μουζαφέρ Ραμαζάνογλου, από δημοσίευμα της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ, της 25ης Οκτωβρίου 1958):

[…]Ο Μ. Ραμαζάνογλου υπήρξε ο μεγαλύτερος από τους Τούρκους επιστήμονες που ασχολήθηκαν με τον Βυζαντινό πολιτισμό. Ενδιαφέρθηκε εξαιρετικά για τα βυζαντινά μνημεία Ιστορίας και Τέχνης και τα προστάτευσε, ερχόμενος σε ρήξη με τον υπουργό του, τον υπουργό της Παιδείας, όταν με την μαχητικότητα που τον διέκρινε, εδημοσιογράφησε, αν και δημόσιος υπάλληλος. Εδημοσιογράφησε δε όταν εις τον χώρον, τον δεξιά του βυζαντινού Ιπποδρόμου της Κωνσταντινουπόλεως θα εκτίζετο το νέον εκεί δικαστικόν μέγαρον και εκινδύνευαν να εξαφανισθούν ερείπια οικοδομών της εποχής του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ίσως δε και μέχρι της κλειστής δεξαμενής του Φιλοξένου, της Μπιν Μπιρ Ντιρέκ των Τούρκων.

Επί επτά, οκτώ έτη ο Ραμαζάνογλου διετέλεσε διευθυντής του Μουσείου της Αγίας Σοφίας και δυσαρεστήσας, συνεπεία της αρθρογραφίας του, τον υπουργόν του, μετετέθη εις τα Άδανα, ως διευθυντής του εκεί μικρού Αρχαιολογικού Μουσείου.

Ενδιαφέρουσα ήτο η έκθεσις βυζαντινών πλίνθων, που ο Μουζαφέρ Ραμαζάνογλου διωργάνωσε εις τον αυλόγυρον του Μεγάλου ναού. Εκατοντάδες πλίνθους συνεκέντρωσε από όλη την Πόλη, όλαι δε ήσαν με επιγραφάς: με ονόματα αυτοκρατόρων, επάρχων και άλλων. Φαρδιά, μικρού πάχους τα τούβλα αυτά προέρχονται από βυζαντινούς ναούς, που δεν υπάρχουν πλέον και από διάφορα κτίσματα, αρκετά δε είναι εξ εκείνων που θα εχρησιμοποιούντο κατά την ανέγερσιν της Αγίας Σοφίας, παραγγελία του κράτους ή και δωρεαί ευλαβών γυναικών, μεταξύ των οποίων και μιας πρεσβυτέρας, τα περισσότερα δε έχουν την επιγραφή «Μεγάλη Εκκλησία» και ευρέθησαν σε μικρό βάθος εις τον περίβολον της Αγίας Σοφίας.[…]

[…] Ο Ραμαζάνογλου διενήργησε ανασκαφάς εις τρία – τέσσερα σημεία εις το δάπεδον της Αγίας Σοφίας και ευρέθησαν ερείπια της δευτέρας Αγίας Σοφίας, που κατεστράφη κατά την στάσιν του ΝΙΚΑ, χαλάσματα που απαλλοτριώθησαν υπό του Ιουστινιανού και κατεδαφίσθησαν δια να κτισθή ο μεγάλος ναός κι ένας δρόμος, […]

[…] Χαρακτηριστικόν της στοργής του προς τις αρχαιότητες είναι ότι με ατομική του δαπάνη και φροντίδα διεσώθη μια μεγάλη μαρμάρινη σαρκοφάγος ελληνιστικής εποχής, που ευρέθη τυχαίως εις το Μπογιαζίτ της Κωνσταντινουπόλεως και διετάχθη η καταστροφή της ως «ασημάντου καλλιτεχνικής αξίας […]