5843 - Το Γεροντικό του Αγίου Όρους (3). Ανδρέα μοναχού Θεοφιλόπουλου

Προηγούμενα:

5812 - Το Γεροντικό του Άγιου Όρους (1). Ανδρέα μοναχού Θεοφιλόπουλου

5816 - Το Γεροντικό του Αγίου Όρους (2). Ανδρέα μοναχού Θεοφιλόπουλου

Προσφορά του Άγιου Όρους στην Όρθοδοξία

Το Άγιον Όρος, τόπος εξαιρετικά πνευματικός και άγιος, από τότε πού κατοικήθηκε από ιδεολόγους μοναχούς, γεμάτους πίστη και αγάπη στον Θεό καί στον πλησίον, δέχθηκε και φιλοξένησε στους κόλπους του, κατά την υπερχιλιόχρονη ζωή, πορεία και δράση του, άνδρες λόγιους και κατά πάντα σοφούς.

Οι πιστοί αυτοί χριστιανοί, σαν απλοί μοναχοί, διάκονοι, πρεσβύτεροι, ηγούμενοι, πνευματικοί, εξομολόγοι, αρχιερείς και πατριάρχες ακόμη, με τη θερμή πίστη, την παιδεία, την ένθεη σοφία και μόρφωσή τους, με την ταπείνωση, την ενάρετη και αγνή πολιτεία τους και γενικά το υπόδειγμα τής άγιας ζωής τους, βοήθησαν πολύ τη Μητέρα Εκκλησία. Πρόσφεραν πολλά σ’ αυτήν και με τη χάρη τού Θεού διετήρησαν, διέσωσαν και παρέδωκαν τις ιερές Παραδόσεις, την ομολογία της Ορθόδοξης Πίστεώς μας και διεφύλαξαν το κύρος τής Μίας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησιάς του Χριστού, όπως τη σύστησαν οι άγιοι Απόστολοι και την παρέδωκαν οι διάδοχοι εκείνων.

Για να πετύχουν όμως αυτά, πρόβαλλαν με αυταπάρνηση και αυτοθυσία τον εαυτό τους, στον κατάλληλο καιρό, εναντίον των διαφόρων εχθρών τής Ορθόδοξης Πίστεως, ορατών και αοράτων, αθέων, υλιστών και κακοδόξων αιρετικών, οι οποίοι κατά καιρούς φύτρωναν μέσα στην Εκκλησία σαν δηλητηριώδη μανιτάρια.

Στην αγία Εκκλησία μας, εκτός από τα ιερά συγγράμματα τους, τα ποιήματα, τις ιερές Ακολουθίες, τις βιογραφίες Αγίων και διάφορα άλλα ηθικοπλαστικά βιβλία, πρόσφεραν τούς ίδιους τούς εαυτούς των σαν ολοκαυτώματα και θεληματικά ιερά θύματα του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, του οποίου το βίο και τη ζωή αντέγραψαν και προσπάθησαν, κατά το δυνατόν, να μιμηθούν, και με τη χάρη του Θεού επλήρωσαν τα λόγια της Αγίας Γραφής και των Προφητών, όπως λέγει κι ο Απόστολος των εθνών Παύλος: «Τα πάντα ως σκύβαλα ηγήσαντο, ίνα Χριστόν κερδήσωσιν» (πρβλ Φιλιππ. γ' 8).

Αγιορείτες άγιοι

Ο ιερός Άθωνας στη Μητέρα Εκκλησία, εκτός από τους αμέτρητους Αγίους των οποίων τα ονόματα δεν γνωρίζουμε και ένα μέρος αναφέρουμε στη μελέτη αυτή, απέδωκε πλήθος άλλων γνωστών και επωνύμων Αγίων, Οσιομαρτύρων και οσίων θεοφόρων Πατέρων, όπως είναι:

Μεγίστης Λαύρας

Ο άγιος Πέτρος ο Αθωνίτης,

Ο άγιος Αθανάσιος, ο κτίτορας της μονής αυτής.

Ο άγιος Ιωάννης ο Κουκουζέλης.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Δομέστιχος.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Βυζάντιος.

Ο άγιος Μάξιμος ο Καυσοκαλύβης.

Ο άγιος Νήφων,

Ο άγιος Νείλος ο Μυροβλύτης,

Ο όσιος Ακάκιος ο νέος και ιδρυτής της Σκήτης των Καυσοκαλυβίων,

Ο οσιομάρτυς Παχώμιος,

Ο οσιομάρτυς Ρωμανός,

Ο οσιομάρτυς Νικόδημος,

Ο οσιομάρτυς Δαμασκηνός,

Ο εκ Μοσχόβου ιερομάρτυς παπα Κωνσταντίνος,

Ο όσιος Γερόντιος ιδρυτής της Σκήτης Αγίας Άννης,

Ο όσιος Σωφρόνιος, του οποίου ο βίος είναι όμοιος με το βίο τού άγιου Αλεξίου, «του ανθρώπου του Θεού».

Ο οσιομάρτυς Μακάριος,

Ο οσιομάρτυς Νικόδημος Αγιαννανίτης,

Ο οσιομάρτυς Κοσμάς,

Ο οσιομάρτυς Λουκάς,

Ο οσιομάρτυς Ιλαρίων,

Ο οσιομάρτυς Νικήτας,

Ο οσιομάρτυς Δαυίδ,

Ο οσιομάρτυς Παύλος,

Ο οσιομάρτυς Νεκτάριος,

Οι σοφοί διδάσκαλοι της ερήμου ιερομόναχοι: Διονύσιος ο ρήτωρ και Μητροφάνης, οι πρώτοι οικήτορες

Κουτλουμουσίου

Ο όσιομάρτυς Κυπριανός.

Ο όσιομάρτυς Γεράσιμος.

Ο όσιομάρτυς Κωνσταντίνος ο εξ 'Ύδρας.

Παντοκράτορος

Ο άγιος Θεωνάς Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης.

Ο όσιος Θεόφιλος ο μυροβλύτης.

Ξηροποτάμου

Ο κτίτορας άγιος Παύλος από βασιλική οικογένεια.

Ζωγράφου

Ο όσιος Κοσμάς ο από Βουλγαρίας.

Οι 24 οσιομάρτυρες, τους οποίους έκαψαν οι Λατινόφροντες μέσα στον πύργο της μονής.

Δοχειαρίου

Ο άγιος Ευθύμιος ο κτίτορας αυτής.

Οι όσιοι Νεόφυτος και Ευθύμιος.

Ό όσιος Θεοφάνης εξ Ιωαννίνων.

Καρακάλλου

Ο οσιομάρτυς Γεδεών.

Φιλοθέου

Ο όσιος Θεοδόσιος Μητροπολίτης Τραπεζοϋντος.

Ο οσιομάρτυς Δαμιανός.

Ο όσιος Δομέτιος.

Ο όσιος Συμεών ο ανυπόδητος.

Ο Ισαπόστολος άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός.

Σίμωνος Πέτρας

Ο κτίτορας αυτής άγιος Σιμών ο μυροβλύτης.

Εσφιγμένου

Ο όσιος Αθανάσιος ο νέος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Οι οσιομάρτυρες Αγαθάγγελος και Τιμόθεος,

Ο όσιος Δαμιανός, ο ησυχαστής και μυροβλύτης, της Μικράς Άγιας Άννης,

κι ό τελευταίος άγιος Σάββας, πού κοιμήθηκε στη νήσο Κάλυμνο το 1948, από την Αγιάννα του Άγιου Όρους προήρχετο και χρημάτισε μαθητής τού άγιου Νεκταρίου, Επισκόπου Πενταπόλεως.

Βατοπαιδίου

Τα τρία αδέλφια, οι κτίτορες της μονής αυτής, Αθανάσιος, Νικόλαος και Αντώνιος από την Ανδριανούπολη καταγόμενοι.

Ο όσιος Γεννάδιος,

Ο όσιος Νεόφυτος,

Ο ηγούμενος Ιωαννίκιος.

Ο βηματάρης Διάκονος,

Ο ηγούμενος καί οσιομάρτυς Ευθύμιος, με 12 μοναχούς, πού τούς κρέμασαν οί Λατινόφρονες τής ψευδενώσεως τού Βέκκου.

Ο όσιος Νικόδημος ό Γέρων, πού χρημάτισε διδάσκαλος του άγιου Γρηγορίου τού Παλαμά,

Ο όσιος Εύδόκιμος ή Σάββας, τού όποιου τα άγια Λείψανα βρέθηκαν αδιάφθορα, με άρρητη ευωδία,

Ο όσιος Αγάπιος,

Ο άγιος Μάξιμος ό Γραικός.

Ιβήρων

Οι όσιοι Ιωάννης, Ευθύμιος καί Γεώργιος οι κτίτορες,

Ο όσιος Γαβριήλ κι αυτός Ίβηρ την καταγωγή.

Ο ηγούμενος καί 13 μοναχοί, πού μαρτύρησαν από τούς λατινόφρονες τού Μ. Παλαιολόγου καί Ί. Βέκκου.

Ο άγιος Ιερόθεος ό νέος εκ Καλαμών.

Οι οσιομάρτυρες Ιάκωβος, Διακοϊάκωβος καί Διονύσιος μοναχός.

Ο οσιομάρτυς Προκόπιος.

Ο οσιομάρτυς Ευθύμιος.

Ο οσιομάρτυς Ιγνάτιος,

Ο οσιομάρτυς Ακάκιος.

Ο οσιομάρτυς Όνούφριος.

Ο άγιος Κάλλιστος, μαθητής Γρηγορίου τού Σιναΐτου και Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Χιλανδαρίου

Οι άγιοι Σάββας, ό μετέπειτα Μητροπολίτης Ίπεκίου τής Σερβίας,

καί ό πατέρας αύτοϋ Συμεών, οί κτίτορες τής μονής, Σέρβοι βασιλείς.

Διονυσίου

Ο όσιος Διονύσιος ό κτίτορας.

Ο όσιος Δομέτιος.

Ο αγιώτατος Νήφων Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Οι οσιομάρτυρες Μακάριος καί Ίωάσαφ.

Οι όσιοι Μακάριος καί Άεόντιος ό μυροβλύτης.

Ο όσιος Φιλόθεος.

Οι οσιομάρτυρες Χριστόφορος, Γεννάδιος καί Ιωσήφ.

Στην περιφέρεια των Καρύων ασκητικά τελειώθηκαν και μαρτύρησαν οι όσιοι:

Φιλόθεος και Νεκτάριος, ο υποτακτικός του, από το Κελλι τού «Ιάγαρι».

Οι οσιομάρτυρες «Πρώτος» καί 13 άλλοι γέροντες καί πατέρες από τα γύρω Κελλιά, πού μαρτύρησαν από τούς Λατινόφρονες τού Βέκκου.

Ο όσιος Νικηφόρος, πού ήταν Λατίνος καί έγινε Όρθόδοξος και συνέγραψε μέθοδο για τη νοερά προσευχή (Φιλοκαλία, σελ. 869).

Ο όσιος Θεόκλητος, αρχιερέας Φιλαδέλφειας, γενόμενος και διδάσκαλος Γρηγορίου του Παλαμά στη νοερά προσευχή.

Ή προσφορά του Αγίου Όρους

Έκτος από τούς Άγιους πού πρόσφερε στην Εκκλησία το Άγιον Όρος, εξίσου μεγάλη είναι ή προσφορά του

α) στήν Κοινωνία των ανθρώπων, με τό δημοκρατικό του πολίτευμα καί τον θαυμάσιο τρόπο αλλαγής φρουράς τής εξουσίας αυτού με ωραία σειρά καί ευταξία. Με τον τρόπο αύτόν δίνει στήν Κοινωνία ένα ζωντανό υπόδειγμα καλής πολιτικής διακυβερνήσεως σ’ όλους τούς λαούς τής γης, χωρίς αντεγκλήσεις καί έριδες (Ίδε Καταστατικό Χάρτη Άγιου Όρους, περί διοικήσεως καί αλλαγής Ίεράς Επιστασίας).

β) στο Γένος μας ή προσφορά αυτή είναι μεγάλη, τόσο πνευματική όσο καί υλική:

1. Τό Άγιον Όρος, άπό τήν προχριστιανική ακόμη εποχή, οι Έλληνες τό θεωρούσαν σάν «ιερό βουνό» καί πολλοί φιλόσοφοι ανέβαιναν στήν κορυφή του κι απ’ εκεί μελετούσαν τά άστρα, έβλεπαν τή φύση καί δίδασκαν πολύ ωφέλιμα πράγματα στούς άλλους ανθρώπους, όταν γύριζαν πάλι στον κόσμο.

2. Σε μιά άπό τις μεγάλες κωμοπόλεις, στήν περιοχή τής Μονής Μεγίστης Λαύρας, εκεί πού σήμερα είναι τά Κελλιά τής Κερασιάς, τήν όποια τότε λέγανε «Ουρανούπολη», υπήρχε μεγάλο Παρθεναγωγείο. Στο Παρθεναγωγείο αύτό άπό όλες τις Ελληνικές πόλεις, πού ή καθεμία άπ’ αυτές ήταν καί ένα βασίλειο, έστελναν κορίτσια παρθένα, πού μάθαιναν νά έξυπηρετούν τούς ιερείς των ειδώλων καί τά ειδωλεία καί γίνονταν ιέρειες· ήταν ένα είδος θρησκευτικού φροντιστηρίου. Οί ιέρειες αύτές μετά τήν εκπαίδευσή τους σκορπούσαν σ’ όλα τά είδωλεΐα τού Ελληνικού Κράτους.

Ή πόλη αύτή ήταν γυναικοκρατούμενη καί δεν έμπαινε ποτέ μέσα άνδρας. Αν καμμιά φορά, κατά λάθος, έμπαινε μέσα άνδρας, έπρεπε νά θυσιασθεί στά είδωλα.

3. Όπως τότε τό Όρος τροφοδοτούσε τά είδωλα με ιέρειες, έτσι καί άπό τήν άρχή πού κατοικήθηκε άπό μοναχούς άφιερωμένους στον άληθινό Θεό, άπό μορφωμένους καί πνευματικά καλλιεργημένους μοναχούς, τροφοδοτούσε καί τροφοδοτεί τήν Εκκλησία, όχι μόνο τής Ελλάδος, αλλά όλων των ορθοδόξων έκκλησιών των άλλων Κρατών, με διδασκάλους σοφούς, με ιερείς, αρχιερείς καί παντός βαθμού κληρικούς καί ιερωμένους, ενάρετους καί άγιους ανθρώπους.

4. Υλική προσφορά τού Άγιου Όρους στο έθνος καί τό Γένος μας ήταν καί είναι ή συμπαράσταση στις δύσκολες καμπές στή ζωή τού Ελληνικού Κράτους. Τό Άγιον Όρος είναι πάντοτε έτοιμο νά προσφέρει τήν πνευματική του αρωγή μέ τις ιερές προσφορές καί τήν ύλική βοήθεια στους ιερούς έθνικούς άγώνες γιά τήν απελευθέρωση τού Γένους μας άπό τούς βάρβαρους κατακτητές καί τις επιδρομές των αλλοφύλων καί των Σταυροφόρων τού Πάπα.

5. Στήν Καλαβρυτινή επετηρίδα (κωδ. 1703) αναφέρεται ότι μετά τό 963 συνασκητής τού άγιου Αθανασίου τού Αθωνίτου έφυγε άπό τό Όρος καί έκτισε κοντά στά Καλάβρυτα τό Μοναστήρι τής «Άγιας Λαύρας», έκεί πού πρωτοσηκώθηκε τό ιερό Λάβαρο τής Ελληνικής Επαναστάσεως τού 1821 καί ευλογήθηκαν τά ελληνικά όπλα, πού έφεραν, μέ τή βοήθεια τού Θεού, τή λευτεριά στο ’Έθνος. Αλλά καί σάν ίδρυμα ή «Άγια Λαύρα», πνευματική αδελφή τής Μεγίστης Λαύρας τού Άγιου Όρους, μέ τή μεγάλη της προσφορά τιμά τήν Εκκλησία, διότι μέ έξοδά της μορφώνει νέους πού γίνονται ιερά στελέχη της. Καί γιά όλους τούς Έλληνες είναι ένας μεγάλος πνευματικός φάρος καί σταθμός.

6. Τό 'Άγιον Όρος, μέ τούς ιεραποστόλους του φώτισε τό γένος, όπως έκανε ό άγιος Κοσμάς ό Αιτωλός, πού μέ τά φλογερά κηρύγματα καί την ενάρετη ζωή του φύλαξε τούς χριστιανούς καί τούς βοήθησε να μείνουν πιστοί στη χριστιανική πίστη και την ελληνική πατριωτική συνείδηση. Έκτισε εκκλησίες, ίδρυσε 300 και πλέον Δημοτικά Σχολεία και 16 Ελληνικά Σχολαρχεία γιά νά μαθαίνουν τά Ελληνόπουλα τά ελληνικά καί τά θρησκευτικά γράμματα καί με τις φωτισμένες ιερές διδαχές του, πού σήμερα έχουν γίνει βιβλία, βοηθεί, τρέφει καί προτρέπει τούς χριστιανούς ακόμη μέχρι σήμερα νά φυλάνε τις εντολές του Θεού καί νά γνωρίζουν τά καθήκοντα τους απέναντι του Θεού καί των άνθρώπων.

7. Με τούς Κολλυβάδες τό Άγιον Όρος βοήθησε πνευματικά το υπόδουλο Ελληνικό Έθνος, διότι αυτοί σκορπίσανε στά νησιά τού Αιγαίου πέλαγους καί σε διάφορα άλλα μέρη τής πατρίδας μας, ιδρύσανε πνευματικά κέντρα, ιερά μοναστήρια καί διδασκαλεία, άπό τά όποια έχουν αποφοιτήσει πολλοί νεώτεροι Έλληνες λογοτέχνες, ποιητές, πεζογράφοι καί λαογράφοι, όπως ό Αλέξανδρος Μωραϊτίδης, ό Παπαδιαμάντης καί πολλοί άλλοι, πού άφησαν άθάνατα λαογραφήματα καί πεζογραφήματα.

8. Έκτος από τούς γνωστούς, υπήρξαν κι άλλοι πολλοί αγιορείτες Κοσμάδες, πού δεν γνωρίζουμε τά ονόματά τους καί οί όποιοι, «γιά τού Χριστού τήν πίστη τήν άγια» καί γιά νά προστατέψουν τό Γένος μας άπό τή διαφθορά καί τήν καταστροφή, έχυσαν τό αίμα τους καί θυσιάστηκαν, γιά νά βρούμε εμείς τήν ποθητή άπ’ αυτόν τον κόσμο λευτεριά καί πνευματική κληρονομιά, με τις σοφές διδαχές τους καί τά ηθικοπλαστικά τους συγγράμματα.

Συνεχίζεται

ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ. ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

ΠΡΩΤΗ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΤΟ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ: ΠΑΤΕΡΙΚΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ

Η ηλεκτρονική επεξεργασία, σκανάρισμα και μορφοποίηση του κειμένου έγινε από τον Ν.Β