5710 - Εκδήλωση αφιερωμένη στη Παράδοση του Αγίου Όρους

Στα πλαίσια της διοργάνωσης των σεμιναρίων «Ξενόπουλος διδάσκει…», πραγματοποιήθηκε στις 6 Δεκεμβρίου 2014 στο Ξενοδοχείο Μακεδονία Παλλάς της Θεσσαλονίκης μια βραδιά αφιερωμένη στην Παράδοση του Αγίου Όρους.

Η artionrate, διοργανώτρια εταιρεία της Έκθεσης προϊόντων Αγίου Όρους και των σεμιναρίων για την τεχνική της αγιογραφίας υπό τον άρχοντα Αγιογράφο Κωνσταντίνο Ξενόπουλο ετοίμασε και την παράλληλη εκδήλωση – αφιέρωμα στην παράδοση του Αγίου Όρους.

Στις 8 μ.μ. στην ζεστή αίθουσα «Αριστοτέλης», συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου για να παρακολουθήσει τις ομιλίες των δύο επίτιμων καλεσμένων μοναχών του Αγίου Όρους: Ο γέροντας Επιφάνιος Μυλοποταμινός και ο γέροντας Παΐσιος από την Νέα Σκήτη του Αγίου Όρους ανέπτυξαν πτυχές της βιωτής και των διακονημάτων τους στον Άθωνα.

Βασικά σημεία της ομιλίας του Μοναχού Επιφανίου του Μυλοποταμινού

Ο μοναχός Επιφάνιος με ταπείνωση μίλησε για τον εαυτό του λέγοντας ότι από μικρό παιδί στο Άγιο Όρος και συγκεκριμένα στο μοναστήρι του Αγίου Παύλου, είχε την ευκαιρία να γνωρίσει την τέχνη της μαγειρικής ως βοηθός στο πλευρό σπουδαίων Αγιορειτών μαγείρων.

Παρά ταύτα ως μοναχός τονίζει ότι «η τροφή της ψυχής είναι η προσευχή και η μελέτη των γραφών. Όλα τα άλλα είναι πάρεργο».

Σε πολλούς φαίνεται παράξενο που οι μοναχοί τρώνε πρωινές ώρες. Μάλιστα δε, το φαγητό που τρώνε γύρω στις εννέα το πρωί το ονομάζουν μεσημεριανό! Ο γέροντας Επιφάνιος εξήγησε ότι για τους μοναχούς δεν υπάρχει πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό φαγητό. Στο μοναστήρι υπάρχει η πρωινή και βραδινή τράπεζα.

Για τον μοναχό Επιφάνιο τα πολλά κρούσματα καρκίνου στις σύγχρονες κοινωνίες οφείλονται κατά μεγάλο ποσοστό σε αυτά που τρώνε οι άνθρωποι. Οι μοναχοί στο Όρος τρώνε κυρίως λαχανικά, ψωμί, όσπρια, λάδι, γαλακτοκομικά προϊόντα και πολλά φρούτα.

Ο μοναχός Επιφάνιος έκλεισε με μία παραίνεση στους παρευρισκόμενους: Να κάνουμε ότι μπορούμε για τον συνάνθρωπο και κυρίως για αυτόν που βρίσκεται δίπλα μας. Τον συγγενή, τον γείτονα, να μην κοιτάμε πολύ μακριά υπάρχουν άνθρωποι δίπλα μας με ουσιαστικά προβλήματα!

Ακολούθως τον λόγο πήρε ο κ. Κωνσταντίνος Ξενόπουλος, θέλοντας να ευχαριστήσει τους προσκεκλημένους του που τον τίμησαν με την παρουσία τους, έκανε μια μικρή αναφορά στη ζωή του στο Αγιο Όρος και κατόπιν προλόγισε  τον «εν Χριστώ Αδελφό του πατέρα Παΐσιο».

“Στο Άγιο Όρος πήγα παιδάκι, 13 ετών και γνώρισα σπουδαίους γέροντες όλα τα χρόνια της εκεί παραμονής μου. Κάθε γέροντας είχε κάτι να σου δώσει. Ο γέρων Ακάκιος ήταν ο πνευματικός μου όταν πρωτοπήγα στην Αθωνιάδα και του είμαι ευγνώμων για πάρα πολλά. Τότε, όντας νέος και αρκετά ανήσυχο και επαναστατικό πνεύμα, συχνά τον απόπερνα. Γρήγορα όμως συνειδητοποίησα οτι δεν πρέπει να υποτιμάς κανέναν. Ο καθένας έχει τις δικές του εμπειρίες και αυτό είναι κάτι που δεν διδάσκεται. Το Αγιο Όρος μου πρόσφερε πολλά και μου προσφέρει μέχρι και σήμερα. Μου λείπει πολύ και το αγαπώ. Η Νέα Σκήτη έχει πολλούς και αξιόλογους αγιογράφους. Μεταξύ αυτών είχα την τύχη και την τιμή να γνωρίσω το 2003 τον μοναχό και γέροντα του κελιού Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στην Νέα Σκήτη του Αγίου Όρους, πατέρα Παΐσιο.”

Βασικά σημεία της ομιλίας του Γέροντος Παϊσίου

Ο Γέροντας Παΐσιος μίλησε για την Αγιογραφική Παράδοση του Αγίου Όρους και συγκεκριμένα για τη θεολογία της εικόνας και τη σημασία της. Ο λόγος του ήταν περιεκτικός και πολύ διαφωτιστικός. Συνοψίζοντας μερικά από τα βασικά σημεία της ομιλίας του Γέροντα Παϊσίου:

Η αξία της εικόνας βρίσκεται στην ομοιότητά της με το πρωτότυπο. Η εικόνα είναι αναπόσπαστο μέρος της λατρείας. Οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι όταν προσκυνούν τις εικόνες των αγίων νιώθουν την  καρδιά τους να ξεχειλίζει από αγάπη. Η εικόνα μεταδίσει με οπτικό τρόπο το νόημά της. Γαληνεύει, φωτίζει το βλέμμα και είναι αναγκαία για την ηρεμία της ψυχής.

Όλη η Θεία Χάρη βρίσκεται μέσα στην εικόνα που αποδίδει με τον τρόπο αυτό το σκοπό της χριστιανικής ζωής, την απόκτηση του αγίου πνεύματος.

Η Βυζαντινή Αγιογραφία είναι τέχνη υψηλής ποιότητας κι αισθητικής, κυρίως όμως είναι θεολογική ζωγραφική, πράγμα  που σημαίνει ότι χρησιμοποιεί τα σχήματα και τα χρώματα της βυζαντινής τέχνης για να φανερώσει χριστιανικές αλήθειες. Επίσης,  είναι τέχνη αφαιρετική. Απεικονίζει, δηλαδή, τα σώματα και τα πράγματα, όχι στις γήινες καταστάσεις τους αλλά στη μεταμορφωμένη τους κατάσταση, όπως  είναι στην αιωνιότητα της Βασιλείας του Θεού. Βασική αρχή της Βυζαντινής Εικόνας  είναι οι δύο διαστάσεις. Δεν υπάρχει βάθος για λόγους βαθιά θεολογικούς και ουσιαστικούς. Ο πιστός που στέκεται μπρος στην εικόνα νιώθει την έλλειψη του βάθους, γίνεται ο ίδιος βάθος. Έτσι πιστός και εικόνα γίνονται μια ενότητα κι επιτυγχάνεται ο στόχος της εικόνας, η επικοινωνία, δηλαδή, με το Θείο.

Η αγιογραφία ως τέχνη εξυπηρετεί την προσευχή. Την ώρα που ο άνθρωπος στέκεται μπροστά στην εικόνα, δεν βρίσκεται στην γη. Έχει μεταβεί, κυριολεκτικά, στους ουρανούς και κουβεντιάζει, πρόσωπο με πρόσωπο, με το Χριστό, την Παναγία, τον εικονιζόμενο Άγιο. Κι αυτό χάρη στην εικόνα και μόνο. Ο αγιογράφος πρέπει να είναι θεολόγος. Κανείς δεν μπορεί να περιγράψει γεγονότα με τη δική του φαντασία. Είναι αναγκαία η μελέτη της Αγίας Γραφής.

Ο πατήρ Παΐσιος εξήγησε στο κοινό πότε λέμε ότι μια εικόνα είναι «αγιασμένη». «Η εικόνα έγινε αγία είτε επειδή ο αγιογράφος που την εξιστόρησε ήταν άγιος είτε επειδή μπροστά στην εικόνα αγίασαν πολλοί άνθρωποι. Κλάματα, δάκρυα, μετάνοιες, πόνος πολύς, που αφέθηκε μπροστά στην εικόνα και αγίασε η εικόνα. Αυτές είναι οι αγιασμένες εικόνες.»