932 - Τα «διπλά βιβλία» των μοναστηριών

Το 1821 στον Άγιο Μάμα της Χαλκιδικής, μετά την καταστολή της Επανάστασης, υπεγράφη συνθήκη που αφορούσε στη συνθηκολόγηση και αμνηστία των αγιορειτών. Τα συμφωνηθέντα και υπογραφέντα όμως δεν τηρήθηκαν και, αρχομένου του 1822, ολόκληρο το Αγιονόρος κατελήφθη στρατιωτικώς. Έτσι οι τούρκοι στρατιώτες, που ανήρχοντο σε χιλιάδες, έγιναν μόνιμοι κάτοικοι της μοναχικής πολιτείας έως της 1^ης Απριλίου 1830. Μέχρι και σ΄ αυτά τα Καυσοκαλύβια ήταν εγκατεστημένα ένοπλα αποσπάσματα! Τα όσα υπέστησαν τα Μοναστήρια, οι Σκήτες, τα κελλιά και γενικώς όλοι οι μοναχοί του Αγίου Όρους κατ΄ εκείνη την ενναετή περίοδο είναι πέρα πάσης περιγραφής, αφού ο στρατός αυτός απέβη μισθοδοτούμενος και τρεφόμενος αποκλειστικώς απ΄ αυτούς ...

...Φυσικά, τότε υπέρ ποτέ οι τούρκοι επεδίωξαν να μη μείνη ούτε ένα τουφέκι ή οποιοδήποτε άλλο πολεμικό αντικείμενο σε χέρια μοναχών ή λαϊκών στο Όρος. Και δεν έκαναν μόνο τα όσα νόμιζαν τελεσφόρα από πλευράς των, αλλά με απειλές διέταζαν και την Ιερά Κοινότητα να ενεργήση τα δέοντα διοικητικώς για την συγκέντρωσί των οποθενδήποτε και την παράδοσί των. Τι να έκανε η Ιερά Σύναξις; Συμφωνούσε, απεφάσιζε σχετικώς, εξαπέλυε γράμματα και εγκυκλίους προς τα Μοναστήρια και τους ηγουμένους και απαιτούσε την αυστηρή εφαρμογή των διαταγών...

Ας δούμε τώρα την τύχη αυτών των... διαταγών.

Και πρώτα ένα απόσπασμα από την επίσημη απαντητική επιστολή της Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας:

 «...Περί δε των απηγορευμένων αρμάτων απ΄ αρχής οπού εξεδόθη η προσταγή του ύψους του, εις το να μη μείνη κανένα μέσα εις το Όρος, επασχίσαμεν μεγάλως δια να συναχθώσι και να δοθώσι, δια τα οποία και λόγον επ΄ εκκλησίας εις τρεις και τέσσαρας φοράς εγράψαμεν και με απειλάς και με παρακινήσεις. Τινές όμως, τον Θεόν μη φοβούμενοι..., έκρυψαν μέσα εις τα βουνά και σπήλαια άρματα χωρίς της ειδήσεώς μας, τους οποίους και πολλάκις ερωτήσαντες είπον το δεν έχομεν».

Ιστορικά όπλα στην Ι.Μ.Μ. Λαύρας

Πως ενεργούσαν όμως, ταυτόχρονα, οι μοναχοί της Λαύρας; Εξαπέλυαν κυνηγητό για να συλλάβουν ή να καταδώσουν αυτούς που δεν παρέδιδαν τον οπλισμό;

Διαβάζουμε στον χειρόγραφο Κώδικα υπ΄ αριθ. 12 που φυλάσσεται στο Αρχείο της Μονής:

Σελ.297: ήλθεν ο Προηγούμενος Νικηφόρος από την Λήμνον με προσκυνητάς και έκαμε την παράδοσιν γρόσια 303 και ένα τουφέκι καλόν δια γρόσια 200 και έγιναν πεντακόσια τρία όλα.

Σελ. 305: ήλθεν ο Νικηφόρος από την Σόφιαν με προσκυνητάς και έκαμε παράδοσιν γρόσια 881 μετρητά και δυο μουλαράκια, δια γρόσια 200 και μία ζυγή πιστόλια δια γρόσια 100.

Σελ. 309: ήλθεν ο Προηγούμενος Συμεών από Μέγα Τούρνοβον με προσκυνητάς και έδωκεν γρόσια 502 ήτοι ομού με ένα τουφέκι.

Σελ. 313: ήλθεν ο Προηγούμενος Αθανάσιος και ο Επίτροπός μας ΠαπαΣμήλιος από Στρώμνιτσα και έκαμαν παράδοσιν όπου έφεραν γρόσια 936 και μια ζυγή πιστόλια και εν ωρολόγιον του κόρφου, και τα εκράτησεν ο Προηγούμενος.

Σελ. 319: ...παρά του προσκυνητού του Προηγουμένου Γερασίμου από Φιλιππούπολιν δια του Γέροντος Αντωνίου, συνοδεία αυτού, και ένα τουφέκι δια γρόσια 45, και έγιναν γρόσια άπαντα...

Σελ. 345: ...ο Γέρων Ιάκωβος Βούλγαρης, έκανε και ταύτα 500 γρόσια, εν αργυρούν κανδήλιον 25 γρόσια, εν αργυρούν περιζώνιον 75 γρόσια, εν τουφέκιον και δύο πιστόλια 12 γρόσια, έτι εν έτερον πιστόλιον...

Το ένα από τα δύο κανόνια που βρίσκονται στην Ι.Μ.Μ. Λαύρας

Αυτά ήταν τα επίσημα έγγραφα που συνέτασσαν η Ιερά Κοινότητα και τα Μοναστήρια, κάτω από το βλέμμα του κατακτητή, και διαφορετική ήταν η πραγματικότητα, όπως φαίνεται στους Κώδικες των Μοναστηριών (τα δεύτερα βιβλία), που επιμελώς μας κρύβουν οι προοδευτικοί νέο-ιστοριογράφοι.

 

Τα στοιχεία είναι από το βιβλίο

Γράμματα και Άρματα στον Άθωνα

του Επισκόπου Ροδοστόλου Χρυσοστόμου

σελ. 335-339