Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2011

120 - Χιλανδάρι, Χιλιανδάρι ή Χελανδάρι;

Το Σερβικό μοναστήρι στο Άγιο Όρος συνηθίζουμε να το λέμε Χιλανδάρι. Επίσημα σε δημόσια έγγραφα (βλέπε φωτ. Διαμονητηρίου) η Μονή αναφέρεται Χιλιανδαρίου. Από τους Σέρβους, κυρίως, το ακούμε σαν Χελαντάρ. Τι ακριβώς συμβαίνει;

Η απάντηση βρίσκεται στην προέλευση της κάθε ονομασίας όπως θα δούμε στη συνέχεια.


Οι ονομασίες των Ιερών Μονών του Αγίου Όρους, των σημερινών αλλά και αυτών που προϋπήρξαν, προήλθαν από:

α) την τοποθεσία στην οποία ιδρύθηκαν,

β) τον τόπο καταγωγής των κτιτόρων,

γ) το όνομα ή το επώνυμο των κτιτόρων,

δ) την εργασία που ασκούσαν οι κτίτορες στη Μονή,

ε) κάποια αξιόλογα γεγονότα που συνέβησαν,

στ) αξιώματα των κτιτόρων ή

ζ) από άλλες αιτίες


Για το Χιλιανδάρι υπάρχουν πέντε εκδοχές:

1. η πρώτη ανάγεται στον 10ο αιώνα και ετυμολογείται από το κωπήλατο πλοίο-φορτηγίδα των Βυζαντινών, το «χελάνδιον».

2. από τον ναύτη που εργάζεται στο χελάνδιο, τον «χελανδάρη».

3. από το χίλιοι και αντάρα (ομίχλη), επειδή η τοποθεσία αυτή έχει συχνά ομίχλη. «εκ του χέειν τον τόπον αντάρα».

4. από το χίλιοι και άνδρες, δηλαδή από τον αριθμό των πειρατών που, σύμφωνα με την παράδοση, επιτέθηκαν κάποτε με ληστρικές διαθέσεις εναντίον του μοναστηριού χωρισμένοι σε δυο ομάδες και αλληλοεξοντώθηκαν λόγω της πυκνής ομίχλης, γιατί ήταν αδύνατο να καταλάβουν ποιοι ήταν οι δικοί τους και ποιοι οι ξένοι.

5. τέλος ο Γεράσιμος Σμυρνάκης αναφέρει και την εξής εκδοχή, την οποία και θεωρεί επικρατέστερη: Νότια του Καθολικού, δίπλα στο Ιερό Βήμα, υπάρχει πηγάδι, ίδιο με το Φοινικικό πηγάδι της Ιερισσού. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κατασκεύασαν Φοίνικες, οι οποίοι δούλευαν σαν εργάτες, μαζί με τους Πέρσες, στη διάνοιξη του ισθμού από τον Ξέρξη. Στην τοποθεσία αυτή προπαρασκεύαζαν την ξυλεία που χρειάζονταν για τα έργα και έκτισαν ιερό, αφού ο τόπος αποτελούσε σημαντικό σταθμό γι αυτούς. Το μέρος το ονόμασαν Χιλαντάρ, από τις λέξεις Χιλάν (Περσική επαρχία δίπλα στην Κασπία και Τήρη (θεός τους, πιθανόν ο Άρης).

2 σχόλια:

  1. Την Ευλογία αας

    Στην Αργεντινή ζει η κυρία ΛΟΥΖ ΓΚΟΝΤΟΥ, Ομογενής δεύτερης γενιάς. Χριστιανή Ορθόδοξη με καταγωγή γονέψν την νήσο Κίμωλο. Το βαπτιστικό της όνομα είναι Φωτεινή και η μητέρα της Καλλιόπη, ζει σε ηλικία 95 ετών εκεί, στο Μπουένος Άιρες.
    Η κυρία Φωτεινή σας παρακαλεί να την βοηθήσετε με τις προσευχές σας να είναι υγιής, αυτή και η οικογένεια της καθώς επίσης σας παρακαλεί να προσευχηθείτε για να τεκνοποιήσει η νύφη της [σύζυγος του γιου της Χρήστου]
    Η ταχυδρομική της διεύθυνση είναι
    LUZ GODOY
    Sarmiento 2318
    5o Piso, Dto.18, CP 1044
    BUENOS AIRES
    ARGENTINA
    Tel. 00541149518737
    Γνωρίζει άπταιστα Ελληνικά να διαβάζει και μιλάει όχι όμως να γράφει αυτός και ο λόγος που σας γράφω εγώ.
    Μπορείτε στην παραπάνω διεύθυνση να στείλετε κλήμα και σταφύλι με τις οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσουν
    Σας φιλώ το χέρι Νίκος Παπαχριστοδούλου Αιγάλεω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ανώνυμος28/10/13, 4:31 μ.μ.

    Από Wikipedia, Third Anglo-Maratha War, Footnote 8

    Khilladar means the commandant of a fort, castle or garrison.

    ΑπάντησηΔιαγραφή